Υπηρεσία προς τον Ευλογημένο Ερμάν, αναρχία, Χίτλερ
27 Μαΐου / 9 Ιουνίου 1970
Πρεσβύτερος-Μάρτυρας Φεράποντ
Αγαπητέ π. Νεκέτα,
Ευλογήστε μας, Πατέρα!
Βρισκόμαστε σε μια ξαφνική καταιγίδα διάρκειας δύο ημερών, περισσότερο ή λιγότερο αποκομμένοι από τον κόσμο λόγω μιας ολισθηρής οδού. Πολύ καλό για τον κήπο μας, αλλά αμφίβολης αξίας για τη λινοτυπία μας, η οποία βρίσκεται κάτω από μια πλαστική κάλυψη και μια πρόχειρη προσωρινή στέγη. Χρειάστηκαν τέσσερις ημέρες για να την αποσυναρμολογήσουμε, να την φορτώσουμε (με μια ένθερμη προσευχή ότι ο γερανός στο ενοικιασμένο φορτηγό μας θα λειτουργήσει με φορτίο 1500 λιβρών), να την μεταφέρουμε και να την ξεφορτώσουμε. Δυστυχώς, θα χρειαστούν εβδομάδες πριν ολοκληρωθεί το κτίριο, η λινοτυπία συναρμολογηθεί, και το αέριο και το ηλεκτρικό ρεύμα συνδεθούν, κ.λπ., γεγονός που παρεμποδίζει επίσης την θλιβερά καθυστερημένη έκδοση Μαρτίου-Απριλίου, την οποία θα αρχίσουμε τελικά να εκτυπώνουμε σε μόλις μία ή δύο ημέρες, ελπίζοντας να την εκδώσουμε όχι πολύ μετά την 1η Ιουλίου. Μόλις η λινοτυπία λειτουργήσει, θα προχωρήσουμε γρήγορα, αλλά εν τω μεταξύ… προσευχηθείτε για εμάς!
Λάβαμε την επίσημα εγκεκριμένη υπηρεσία προς τον π. Ερμάν την περασμένη εβδομάδα και την έχουμε μεταφράσει και θα την συμπεριλάβουμε σε αυτή την έκδοση, την μόνη που θα φτάσει στους αναγνώστες μας πριν την αγιοποίηση. Θα είναι 24 σελίδες στη μέση του περιοδικού, και θα εκτυπώσουμε επίσης περίπου 1000 ξεχωριστά σε μορφή φυλλαδίου. Προσπαθήσαμε να διατηρήσουμε κάποια ποιητική αίσθηση στα αγγλικά, όχι με απόλυτη επιτυχία, φοβάμαι. Η Σλαβονική γλώσσα είναι μερικές φορές εμπνευσμένη και μερικές φορές μάλλον αδύναμη. Ο τροπάριος είναι ακόμη αβέβαιος· υποστηρίζουμε τον παλιό, αλλά μπορεί να υπάρχει ένας εντελώς νέος… ή ίσως μια επιλογή από δύο. Αυτή είναι πραγματικά η πρώτη “Αμερικανική” υπηρεσία, προσπαθήσαμε να την κάνουμε πρότυπο, μέχρι και το ακροστιχίδα, που λειτούργησε μάλλον επιτυχώς και στις δύο γλώσσες. Η Σλαβονική επιτροπή δεν ενδιαφέρεται πολύ για τις ακροστιχίδες, αλλά βρήκαμε ότι ήταν μάλλον εμπνευστικό να δουλεύουμε μέσα στα πρότυπα μιας ιεράς φράσης από τα λόγια του Πατέρα Ερμάν. Ο Τζόρντανβιλ εκτυπώνει την εικόνα του π. Κυπριανού του π. Ερμάν σε 2 μεγέθη—4 x 5 και 6×9. Έχουμε την εικόνα μας να επανεκτυπώνεται σε μικρότερο μέγεθος—κάτι σαν 2 1/2×3 1/2.
Ναι, έχουμε το κείμενο της απάντησης του π. Μιχαήλ προς τον π. Σχμεμάν—είναι ακριβώς αυτό που χρειάζεται σήμερα. Δυστυχώς, λόγω της υπηρεσίας, θα πρέπει να μπει στην επόμενη έκδοση. Είναι 15 σελίδες. Η Σύνοδος τώρα αποκτά έναν αρκετά πυρήνα Αμερικανών ιερέων. Ο Θεός να δώσει σε όλους να ευημερήσουν υπό αυτήν. Θα πάρει σίγουρα κάποιο χρόνο πριν η ρωσική ψυχολογία αποδεχθεί τον κρίσιμο ρόλο της Συνόδου στην παγκόσμια Ορθοδοξία, αλλά ευτυχώς υπάρχουν κάποιοι που καταλαβαίνουν ήδη.
Είναι ο ιερέας της Συνόδου που αναφέρετε στην Αλάσκα κατά τύχη ο π. Νικόλαος Χάρις στο Άνκορατζ; Παρήγγειλε αρκετές αντίτυπα της έκδοσης του π. Γερασίμου και είχε εγγραφεί εκείνη την εποχή. Ακούμε από τον π. Ηλία Αρμιστέα ότι φέρνει τη γυναίκα του στην Αλάσκα για να ανοίξει ένα πανδοχείο—αλλά ακόμη δεν λέει λέξη για το τι κάνει, αν και σημειώνει ότι η πλουσιότερη μητρόπολη μας, το Σαν Φρανσίσκο, δεν του δίνει ούτε δεκάρα. Αλλά για τι; Οι αμφιβολίες μας γι’ αυτόν μόνο αυξάνονται.
Διαβάσαμε με ενδιαφέρον τα σχόλιά σας για τις εποχές. Αχ, φοβάμαι ότι η ελεύθερη, φιλελεύθερη, αφελής Αμερική της παιδικής μας ηλικίας έχει χαθεί, και η αυξανόμενη αναρχία θα καλέσει μόνο μια δικτατορία, είτε δεξιά είτε αριστερά, ανάλογα με το ποιος μπορεί να την καταλάβει. Όποιο και αν είναι, εμείς οι Ορθόδοξοι δεν έχουμε φωτεινό μέλλον, σε κοσμικούς όρους· αλλά αυτό θα μας δώσει πραγματικά την ευκαιρία να ομολογήσουμε την Ορθοδοξία μας σε δύσκολες συνθήκες. Οι “επίσημες” δικαιοδοσίες μπορεί να είναι σε θέση να κάνουν την ειρήνη τους με τις νέες συνθήκες και να “ευημερήσουν”; à la η Σοβιετική Εκκλησία1 ή η Εκκλησία της Ελλάδας, οπότε εμείς που είμαστε λιγότερο πολιτικά προσανατολισμένοι θα μειωθούμε σε μια περισσότερο ή λιγότερο κατακόμβη κατάσταση ακόμη και κάτω από μια δεξιά δικτατορία, ενώ κάτω από αριστερούς μπορεί να μην επιτραπεί καν να υπάρξουμε. Αν και δεν παίρνουμε πολλά νέα εδώ (κυρίως εβδομάδας παλιές παρατηρήσεις στο US News) και δεν είμαστε πραγματικά ενήμεροι για την “πολωμένη” κατάσταση των συναισθημάτων που συμβαίνει, η εκτίμησή μου είναι ότι η δεξιά θα εγκατασταθεί, οδηγώντας σε μια τελευταία παγκόσμια σύγκρουση, από την οποία μπορεί να αναδυθεί… το θηρίο των τελευταίων ημερών που θα συμφιλιώσει τελικά όλους.
Αλλά αυτό είναι όλο εικασίες. Για εμάς, το σημαντικό είναι να παραμείνουμε πιστοί στην αγία Ορθοδοξία μας, η οποία είναι η πραγματική μας μάχη, και να αντιμετωπίσουμε κάθε νέα μέρα με πνεύμα ομολογίας.
Ο Χίτλερ, παρεμπιπτόντως, ήταν ένα πολύ ενδιαφέρον αποκαλυπτικό φαινόμενο. Εκτός από την τρελή ζήλια του για τους Εβραίους, που τον οδήγησε να τους καταστρέψει ώστε οι Γερμανοί να μπορούν να είναι η “εκλεκτή φυλή” και αυτός ο Μεσσίας (θυμάμαι ακόμη, αν και δεν μπορώ να βρω την πηγή, ότι κάποτε είπε ότι αν δεν μπορούσε να είναι ο Μεσσίας, τότε θα ήταν πρόθυμος να είναι ο Αντίχριστος!) ήταν στην πραγματικότητα βασικά ένας μπολσεβίκος με ειδωλολατρία προς τον Λένιν και κομμουνιστικές τεχνικές που έβλεπε την παγκόσμια ιστορία του 20ού αιώνα ως μια μάχη μεταξύ του Εθνικού Μπολσεβικισμού του και του Σοβιετικού διεθνούς μπολσεβικισμού, και όταν είδε το τέλος των ελπίδων του, παρέδωσε την πολιτική του κληρονομιά στους Σοβιετικούς με τα λόγια: “Το μέλλον ανήκει στη ισχυρότερη ανατολική δύναμη [έθνος].” Στις τελευταίες ημέρες του πολέμου οι Ναζί οργάνωσαν “λύκους” που πήραν την έμπνευσή τους από τις θετικά “μυστικές” μεταδόσεις του Γκέμπελς ότι, καθώς ο πόλεμος είχε χαθεί, η Γερμανία και η Ευρώπη πρέπει να καταστραφούν θετικά ώστε η νέα τάξη του μέλλοντος να μπορέσει να οικοδομηθεί πάνω στην απόλυτη καταστροφή και τις στάχτες όλων όσων ο άνθρωπος είχε μέχρι τώρα εκτιμήσει και οικοδομήσει. Ο Χιτλερισμός, εν ολίγοις, είναι μόνο η υπηρέτρια του κομμουνισμού, ο οποίος με τη σειρά του δείχνει στην “μυστική” κορυφή των σύγχρονων καιρών: τον Αντίχριστο. Ο Χίτλερ, επίσης, ενώ ήταν αντιμοναρχικός, κράτησε το στέμμα και το σκήπτρο των Αγίων Ρωμαίων Αυτοκρατόρων “μόνο σε περίπτωση” που οι καιροί αλλάξουν και απαιτηθεί ένας “μονάρχης”; και κάποτε είπε επίσης “αν οι μοναχοί του Άθω υπογράψουν ποτέ ένα έγγραφο που μου δίνει την κληρονομιά της Ανατολικής Αυτοκρατορίας, διατηρήστε το οπωσδήποτε” για μια τέτοια αλλαγή στο πνεύμα των καιρών. Ακριβώς τα ίδια χαρακτηριστικά είναι επίσης εμφανή και στον Ναπολέοντα, ο οποίος ωστόσο διάλεξε το πλευρό των Εβραίων και συγκάλεσε το Σανχεντρίνο τους για πρώτη φορά μετά από 1800 χρόνια για να ανακηρυχθεί Αυτοκράτορας. Ο Ναπολέων επίσης (ξεχνάω αν μόνο στην ρωσική εκστρατεία ή γενικά) είχε τους στρατιώτες και τους ακολούθους του τατουάζ στο δεξί χέρι, χωρίς το οποίο δεν είχαν δικαίωμα να λάβουν τροφή.
Ίσως αυτά να είναι όλα “μικρές λεπτομέρειες,” αλλά νομίζω ότι θα αποκτήσουν μεγάλη σημασία όταν η σύγχρονη αθεΐα έρθει να απαιτήσει το συμβολικό της στέμμα.
Αλλά πάλι, τέτοιες εικασίες που προχωρούν πολύ μακριά τείνουν να αποσπούν την προσοχή μας από το ένα σημαντικό πράγμα: την Ορθοδοξία. Η παγκόσμια και εθνική πολιτική θα ακολουθήσει την πορεία της χωρίς εμάς, αλλά λίγοι είναι αυτοί που νοιάζονται να υπερασπιστούν την Ορθοδοξία. Για τον εαυτό μας, αισθανόμαστε ακόμη πιο πιεστικά την ανάγκη να εκτυπώσουμε ό,τι μπορούμε από την στέρεα Ορθοδοξία όσο υπάρχει ακόμη χρόνος. Ο Θεός να μας βοηθήσει όλους να εργαστούμε όσο υπάρχει ακόμη φως!
Σας ευχαριστώ που μας επιτρέψατε να δούμε τις επιστολές προς τον Τζον Χάργουντ, τις οποίες επιστρέφουμε εδώ.
Παρακαλώ προσευχηθείτε για εμάς σε αυτές τις κρίσιμες ημέρες.
Με αγάπη εν Χριστώ τον Σωτήρα μας,