Κανόνες για την μοναστική τους κοινότητα αν έρθει
10/23 Αυγούστου 1971
Άγιος Λαυρέντιος ο Διάκονος
Αγαπητέ Αδελφέ εν Χριστώ, Λαυρέντιε,
Μας είπατε για την προθυμία σας να αφήσετε τα πάντα και να έρθετε να μας ενωθείτε εδώ ως πλήρης αδελφός· και εκφράσατε τις αμφιβολίες σας. Τώρα είναι η σειρά μας να σας πούμε τι μπορείτε να περιμένετε και τι περιμένουμε από εσάς όταν και αν μας ενωθείτε, όχι πια ως τιμημένος επισκέπτης και αδελφός από μακριά, αλλά ως πλήρες μέλος της κοινότητάς μας.
[1.] Πρώτα απ’ όλα, σας καλωσορίζουμε ως πλήρες και οργανικό μέλος του μοναστικού-ιεραποστολικού σώματός μας, μοιραζόμενοι πλήρως τις κοινές μας χαρές, λύπες, δυσκολίες και καθημερινή ζωή, και δίνοντας το μέγιστο για το κοινό έργο και ανταποκρινόμενοι στην κοινή ανάγκη χωρίς δεύτερη σκέψη. Θα θυσιάσουμε τον εαυτό μας στο έπακρο για να σας κάνουμε χώρο στο κοινό μας σώμα, και θα περιμένουμε το ίδιο από εσάς. Υπό καμία περίπτωση δεν θα σας επιτρέψουμε να ζήσετε ως “άντρας” και να προσαρμοστούμε στις ιδιοτροπίες και τις εκκεντρικότητές σας, ούτε ως οποιοσδήποτε τύπος “επισκέπτη,” πληρώνοντας ή δωρεάν, που παίρνει δωμάτιο και διατροφή σε αντάλλαγμα για εργασία ή χρήματα. Είστε πλήρες μέλος μας, αλλιώς δεν έχει νόημα η έλευσή σας.
[2.] Η πνευματική μας κατεύθυνση είναι: αφοσίωση στον Άγιο Ερμάν και μαθητεία στον Βλάδικα Ιωάννη και πίστη στο διαθήκη και την παράδοση του προς εμάς, που περιλαμβάνει σε κάποιο βαθμό το να είμαστε “αντανάκλαση του Βαλάμ.” Δεν έχουμε ούτε στάρτσι ούτε μεγάλα πνευματικά δώρα να σας προσφέρουμε· μπορούμε μόνο να σας προσκαλέσουμε να είστε ομόρφανος του Αγίου Ερμάν και του Βλάδικα Ιωάννη, ζητώντας μαζί τη βοήθειά τους για να καλύψουμε τις πολλές μας ελλείψεις. Πολλοί από έξω, όπως ήδη βλέπετε, θα μας κρίνουν, θα πουν ότι είμαστε σε “προλεστ,” κ.λπ., και θα πέσετε υπό τη γενική καταδίκη. Δεν μπορούμε να υπερασπιστούμε τους εαυτούς μας δείχνοντας σε οποιαδήποτε “πνευματικά” χαρακτηριστικά που δεν έχουμε, αλλά μόνο από τους καρπούς που ο Θεός μπορεί να φέρει από τους κοινούς μας κόπους. Έχουμε επαρκή μαρτυρία από έξω για να μας πει ότι αυτοί οι καρποί μέχρι τώρα, ακόμη και αν είναι μικροί, είναι ωστόσο πραγματικοί.
Ο Βλάδικας Ιωάννης χώρισε την ημέρα του σε τέσσερα μέρη των έξι ωρών το καθένα: ανάπαυση, πνευματική ανάγνωση και στοχασμός, εργασία και προσευχή. Αυτό είναι επίσης το σχήμα της κοινής μας ζωής, μόνο με τις ώρες προσαρμοσμένες στις αδυναμίες και τις ανάγκες μας. Το ενεργό μέρος της ημέρας μας αφιερώνεται στην εργασία και την προσευχή· καμία αργία. Θα σας δοθεί μια χοτκή και ένας σύντομος κανόνας κελλικής προσευχής· εκτός αυτού, θα κουβαλάτε τη χοτκή σας παντού και θα τη χρησιμοποιείτε ως το κύριο όπλο σας κατά της αργίας και των ματαιών φαντασιών, πολεμώντας τον διάβολο με την Προσευχή του Ιησού.
[3.] Όπως γνωρίζετε, αντιμετωπίζουμε δυσκολίες με την τοπική “αρχή,” των ιδεών της οποίας σχετικά με την κατάσταση μας και την ιδέα που μας εμπνέει είναι εντελώς αντίθετες με τις δικές μας. Επομένως, πρέπει να γνωρίζετε ότι δεν τον αποδεχόμαστε ως Επικεφαλής της κοινότητάς μας, ούτε αποδεχόμαστε το Ουκάσο του σχετικά με το μοναστήρι μας, για το οποίο έχουμε αναφέρει γραπτώς στον Γραμματέα της Συνόδου. Αργά ή γρήγορα θα υπάρξει αναμφίβολα μια ανοιχτή μάχη με την “αρχή,” και θα αναμένεται να σταθείτε ώμο με ώμο μαζί μας σε αυτό, πολεμώντας για την κοινή ιδέα που μας εμπνέει (χωρίς την οποία δεν θα είμαστε πιστοί στον Βλάδικα Ιωάννη), και να συμβουλεύεστε υπεύθυνα πρόσωπα στην Εκκλησία που γνωρίζουν εμάς και το έργο μας. Ίσως χρειαστεί να υπομείνουμε ντροπή. Αλλά να γνωρίζετε ότι ένας επίσκοπος (Ν) μας έχει ενθαρρύνει ανοιχτά σε “ανυπακοή,” αν αυτό είναι απαραίτητο, λέγοντας μας να “εκτιμήσουμε την ευλογία του Βλάδικα Ιωάννη πάνω από όλα,” και ένας άλλος (Λ) έχει πει: “το γεγονός ότι έρχονται λύπες σε εσάς μαρτυρεί ότι κάνετε έργο Θεού… Νομίζω ότι θα πρέπει να είστε υπομονετικοί, να μην κάνετε δραματικές κινήσεις, αλλά με τη συμπεριφορά σας και τη ‘γραμμή’ σας να δείξετε ότι αυτή (η συμπεριφορά και το ουκάσο του Β.Α.) πηγαίνει ενάντια στην ψυχή σας και δεν είναι κατάλληλη για εσάς.” Εν τω μεταξύ, θεωρούμε ότι το μοναστήρι μας δεν έχει ακόμη επίσημη κατάσταση και είναι σε κατάσταση “διωγμού” μέχρι την ημέρα που θα είμαστε ελεύθεροι να ασκήσουμε το μοναστικό μας δικαίωμα να παρουσιάσουμε τον δικό μας Κανόνα στη Σύνοδο και να εκλέξουμε τον δικό μας Επικεφαλής. Μέχρι τότε, παίρνουμε προστασία υπό το όνομα “Αδελφότητα” που ευλόγησε ο Βλάδικας Ιωάννης.
[4.] Ο κανόνας μας είναι κοινοβιακός, όλα κρατούνται κοινά, και κανείς δεν έχει τίποτα “δικό του”—εκτός από, για πρακτικούς σκοπούς, τα προσωπικά αντικείμενα, βιβλία, εικόνες, κ.λπ., στο δικό του κελλί. Όλες οι ανάγκες πληρώνονται από το κοινό ταμείο· πρέπει να έρθετε σε εμάς φτωχός. Θα σας ζητήσουμε να βάλετε όσα χρήματα έχετε απομείνει από τον κόσμο σε μια ασφαλή θέση έξω και να μην τα αγγίξετε μέχρι να φύγετε (σε αυτή την περίπτωση τα χρήματα γίνονται τα χρήματα προσαρμογής σας πίσω στον κόσμο) ή να πάρετε την τελική σας απόφαση να παραμείνετε μαζί μας (σε αυτή την περίπτωση διανέμετε τα χρήματα σε όποιον θέλετε, ή στο μοναστήρι). Αν έρθετε με το αυτοκίνητό σας, θα βάλετε τα κλειδιά στο κοινό ταμείο και θα χρησιμοποιηθεί από την κοινότητα όπως χρειάζεται και με ευλογία και δεν θα γίνει “δικό σας” ξανά μέχρι να πάρετε την τελική σας απόφαση για το αν θα μείνετε ή θα φύγετε, οπότε θα αποφασίσετε πώς να το διαθέσετε. Με άλλα λόγια, θα είστε εντελώς εξαρτημένος από την κοινότητα, που σημαίνει επίσης: εσείς από εμάς, και εμείς από εσάς. Η ανησυχία ότι δεν μπορούμε να ταΐσουμε άλλο στόμα είναι πραγματική μόνο αν δεν σκοπεύετε να εργαστείτε; το επιπλέον εισόδημα που αναμένεται από την ολόψυχη προσθήκη δύο χεριών στη δύναμη εργασίας θα ταΐσει περισσότερα από ένα επιπλέον στόμα.
[5.] Η εξουσία, όταν είναι απαραίτητο, ασκείται από τον μεγαλύτερο στην κοινότητά μας, π. Ερμάν, και μετά από αυτόν από τον π. Σεραφείμ. Οι υπακοές που θα δοθούν αποτελούν μέρος του όλου έργου και των περιστάσεων της κοινότητας, και η σημασία τους θα είναι γενικά προφανής. Αν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις δεν βλέπετε πάντα αυτό, θα πρέπει απλώς να μας εμπιστευθείτε. Έτσι ώστε η δραστηριότητα της κοινότητας να προχωρά με κοινή συναίνεση, και όχι σύμφωνα με την ιδιοτροπία των ατόμων, τίποτα δεν αναλαμβάνεται χωρίς ευλογία, ανεξάρτητα από το τι μπορεί να “νοιώθει” ή “νομίζει” κανείς, και όλες οι υπακοές εκτελούνται σύμφωνα με τους κανόνες και το πνεύμα της κοινότητας. Φράσεις όπως “επιμένω, απαιτώ, αρνούμαι,” κ.λπ., είναι απολύτως απαγορευμένες. Γενικά ζητήματα που επηρεάζουν ολόκληρη την κοινότητα θα αποφασίζονται “σόμπορνο,” με κοινή συναίνεση (όπως ερωτήσεις σχετικά με σόμπες για το χειμώνα). Δεν αναγνωρίζουμε το δικαίωμα οποιασδήποτε εκκλησιαστικής αρχής έξω από την κοινότητα να εκδίδει εντολές σχετικά με τη ζωή μας, την οργάνωση ή οποιοδήποτε μέλος της κοινότητας· οποιαδήποτε τέτοια απόπειρα θα κριθεί και θα ενεργηθεί με τη κοινή συναίνεση όλων των μελών της κοινότητας. Η κοινότητά μας είναι μοναστήρι και όχι επισκοπική ντάτσα.
[6.] Κόσμιες ενέργειες, συνομιλία, τρόπος, τόνος, αντικείμενα, κ.λπ., είναι απολύτως απαγορευμένες, καθώς είναι εντελώς καταστροφικές για το μοναστικό πνεύμα. Αυτό περιλαμβάνει:
[a.] Τραγούδι κοσμικών τραγουδιών, σφύριγμα, επιδεικτική φτύσιμο, ρύπανση.
[b.] Ραδιόφωνο, εφημερίδες ή περιοδικά εκτός από αυτά που λαμβάνονται από την κοινότητα, εκτός αν με ειδική ευλογία για συγκεκριμένο σκοπό.
[c.] Χονδροειδής ή σεξουαλικά προσανατολισμένη ομιλία, αναφορά σε “ουρία,” κ.λπ.
[d.] Διαφωνίες, απόδειξη του σημείου, ανύψωση της φωνής, αργές παρατηρήσεις, παράπονα, και γενικά οτιδήποτε αναστατώνει την γενική ειρήνη και τάξη.
[e.] Απαιτήσεις για ειδική μεταχείριση ή προνόμια, όπως κρεβάτια, ειδικά τρόφιμα ή προετοιμασία, ή άλλα παραφερνάλια και συνήθειες παλαιών γυναικών και αυτοεξυπηρετούμενων ανδρών. Επαρκής ανοχή θα δοθεί σε περιπτώσεις ασθένειας, αλλεργίας, κ.λπ.
[f.] Απαιτήσεις να τοποθετηθείτε σε θέση εξουσίας, σε “Διοικητικό Συμβούλιο,” κ.λπ.— αυτές οι έννοιες είναι ξένες στη φύση της ύπαρξης της κοινότητάς μας.
[g.] Περιέργεια, περιέργεια, αργές ερωτήσεις.
[h.] Σταυρωμένα πόδια (για: Βίος του Αγίου Αρσενίου του Μεγάλου).
[i.] Και ελεύθερος και εύκολος, κοσμικός τρόπος με επισκέπτες. Μετά την υποδοχή των επισκεπτών, ένας ή περισσότεροι αδελφοί θα ανατεθούν σε αυτούς, και οι άλλοι θα συνεχίσουν τη δουλειά τους.
[j.] Δεν κρατείται φαγητό σε κελλίες, και δεν επιτρέπεται η κατανάλωση φαγητού μεταξύ των γευμάτων, εκτός αν με ευλογία (νερό επιτρέπεται μεταξύ των γευμάτων).
[7.] Τέλος, σε όλα, το πνεύμα της αμοιβαίας αγάπης, εμπιστοσύνης και σεβασμού πρέπει να prevails. Για παραβάσεις των παραπάνω κανόνων, μπορεί να δοθούν ποινές pokloni; αλλά η αυστηρότερη ποινή θα δοθεί στον αδελφό που επιτρέπει στον ήλιο να δύσει πάνω από την οργή του κατά ενός άλλου αδελφού. Σύμφωνα με τον κανόνα του Αγίου Κασσιανού, ένας τέτοιος δεν θα επιτρέπεται να προσεύχεται με τους αδελφούς μέχρι να έρθει σε μετάνοια και να ζητήσει συγχώρεση. Διότι χωρίς αμοιβαία αγάπη, εμπιστοσύνη και σεβασμό, τίποτα από όσα γράφονται παραπάνω δεν έχει νόημα, και δεν μπορεί να υπάρξει καμία κοινότητα καθόλου.
Και έτσι, αγαπητέ αδελφέ εν Χριστώ, έχετε την εικόνα. Περιμένουμε πολλά από εσάς, και θα προσπαθήσουμε να σας δώσουμε πολλά σε αντάλλαγμα. Μόνο σε αρχές πρέπει να συμφωνήσετε με όλα όσα γράφονται παραπάνω· και αν πέσετε, αποδεχθείτε τη διόρθωση. Ως δούλοι του Χριστού δεν μπορούμε να προσφέρουμε στον Θεό και την Εκκλησία του μεγάλη πνευματικότητα, σοφία, οργάνωση ή ποδβίγκα; αλλά μπορούμε να προσφέρουμε την απόλυτη αποφασιστικότητα και την έντονη προσπάθειά μας να είμαστε πιστοί στη διαθήκη του Βλάδικα Ιωάννη προς εμάς και να διαμορφώσουμε μια κοινότητα που με κάποιο τρόπο διατηρεί το πνεύμα του, βοηθώντας, ενθαρρύνοντας και ενισχύοντας ο ένας τον άλλον στις αδυναμίες και τις πτώσεις μας, και να είμαστε ανοιχτοί και ειλικρινείς ο ένας με τον άλλον. Οι παραπάνω κανόνες είναι σύμφωνα με το “Διάταγμα για τα Μοναστήρια” της Ρωσικής Εκκλησίας εκτός Ρωσίας, το οποίο θα σας διαβάσουμε στην επόμενη επίσκεψή σας.
Οι αδελφοί σας εν Χριστώ τον Σωτήρα μας,