Αληθινός Άμπελος, Βλαδίκα Βιτάλι, χαρισματικοί, αίσθημα & έμπνευση
18 Απριλίου/1 Μαΐου 1972
Άγιος Ιωάννης της Δεκαπόλεως
ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!
Αγαπητέ Πατέρα Νεκτά,
Ευλογείτε! Ήταν καλό να ακούσω ξανά από εσάς, ακόμα κι αν κάποια από τα νέα είναι κακά. Αλλά είναι όλοι μας κοινός πόνος, και μόνο τονίζει πόσο προσεκτικά πρέπει να περπατάμε αυτές τις μέρες, και πόσο κοντά πρέπει να είναι δεμένο το μικρό ποίμνιο του Χριστού σε αμοιβαία αγάπη και φροντίδα.
Πόσο πρέπει να πονάει η Μετροπολία για να βγει με μια τόσο παράλογη επίθεση! Κάποιος σχεδόν λυπάται γι’ αυτούς—οι Έλληνες δεν τους αναγνωρίζουν, ο προστάτης τους Μόσχα αποδομείται παντού, και η Σύνοδος απαγάγει τους δικούς της ανθρώπους με “φανατισμό.” Παρ’ όλα αυτά, δεν μπορεί κανείς να τους συγχωρήσει για ένα πράγμα: αυτοαποκαλούνται Ορθόδοξοι· και έτσι πρέπει να συνεχίσουμε να μιλάμε την αλήθεια! Και, αχ, ο Πατήρ Γεώργιος είναι πραγματικός μαχητής, δεν είναι; Αυτό είναι αναζωογονητικό, αν και δεν θα χρησιμοποιούσαμε ακριβώς την ίδια προσέγγιση—αλλά δεν θα τον συγχωρήσουν γι’ αυτό!
Δεν έχουμε ακούσει για τα προβλήματα του Πατέρα Λεβ και του Βασίλη. Αλλά ειλικρινά, ανησυχούμε αρκετά γι’ αυτούς εδώ και κάποιο καιρό, βλέποντας σε κάποιες από τις ενέργειές τους και τις επιστολές τους πολλά από τα συμπτώματα μιας συχνά θανατηφόρας ασθένειας των μετανοητών: υπερβολική κριτική, “ξέρω καλύτερα” στάση, κάπως ελαφριά διάθεση, συχνές μετακινήσεις, υπερευαισθησία, κ.λπ. Όταν ο Πατήρ Λεβ χειροτονήθηκε, η ανησυχία μας μόνο αυξήθηκε, γιατί αν αυτά τα συμπτώματα είναι ακριβή τότε η χειροτονία μπορεί να είναι απλώς το θανατηφόρο βήμα από το οποίο είναι αδύνατο να επιστρέψει και να είναι απλώς ένας “κανονικός Χριστιανός” ξανά. Αλλά όλες αυτές οι εικασίες δεν βοηθούν την κατάσταση· μπορούμε μόνο να προσευχόμαστε γι’ αυτούς και να ζητάμε τη χάρη του Θεού για όλους μας. Έχετε περισσότερα νέα γι’ αυτούς;
Η Απριλίου Λόγος φέρνει ακόμη μια ισχυρότερη δόση πεντηκοστιανισμού, και κάποιες από τις υπερασπιστικές τους θέσεις ενάντια στα επιχειρήματα που εσείς και άλλοι έχετε θέσει· που μας βοηθά να ενισχύσουμε το δικό μας άρθρο. Η “χαρισματική” εμπειρία του π. Ευσεβίου δεν είναι σχεδόν τόσο θεαματική όσο πολλές άλλες, και στην πραγματικότητα φαίνεται να ανήκει περισσότερο στην κατηγορία της συναισθηματικής απελευθέρωσης τύπου προτεσταντικής αναβίωσης παρά σε κάποιες από τις σκοτεινότερες πτυχές του “χαρισματικού” κινήματος. Ειλικρινά, αμφιβάλλω αν έχει λάβει την πλήρη “Βάπτιση στο πνεύμα,” γιατί στη “χαρισματική” βιβλιογραφία είναι άγνωστο για κάποιον που θέλει “γλώσσες” να μην τις αποκτήσει αν είναι πραγματικά “βαπτισμένος.” Το άρθρο μας θα είναι αρκετά ισχυρό, καθώς γίνεται ολοένα και πιο προφανές ότι το κίνημα θα μπορούσε να γίνει ευρέως διαδεδομένο—οι απαραίτητες συνθήκες είναι όλες παρούσες στις “αμερικανικές” δικαιοδοσίες. Και ποιος είναι ο ιερέας της Συνόδου που αναφέρει ο Έμερτ ότι τον “συμβούλευσε”; Φοβόμαστε ότι ακούγεται σαν τον π. Ιάκωβο Γκρίφθς, για τον οποίο έχουμε λάβει ανησυχητικές ενδείξεις τελευταία. Και οι δύο Έμερτ και Μόνιος, παρεμπιπτόντως, έχουν πρόσφατα γίνει συνδρομητές στο Orth. Word.
Λάβαμε μια καλή επιστολή πρόσφατα από τον π. Μιχαήλ Ντούδας στη Φλόριντα (Μετροπολία), ο οποίος κατανοεί το “Μάρτυράς σας” (και συμφωνεί “90 τοις εκατό” με αυτό), και βλέπει καθαρά τον Ευσέβιο.
Η Αληθινή Άμπελος. Περιμέναμε τα σχόλιά σας πριν δώσουμε τα δικά μας, αλλά θα προχωρήσουμε ούτως ή άλλως! Ο Λόρενς Κάμπελ μας έστειλε ένα αντίγραφο της επιστολής του προς τον Βλαδίκα Βιτάλι—φυσικά δείχνει την συνήθη έλλειψη τακτ του! Επίσης, ίσως δίνει υπερβολική προσοχή σε κάποιες μικρές λεπτομέρειες που με όλη την καλοσύνη θα μπορούσαν να παραβλεφθούν. Ωστόσο—είναι αναμφίβολα πολύ ασέβεια από μέρους μας!—βρίσκουμε την ωμότητά του μάλλον αναζωογονητική και ίσως ακόμη και χρήσιμη για το κοινό έργο, καθώς εισέρχεται σε ένα πλαίσιο όπου η αναμενόμενη αντίδραση είναι “Ναι, ναι, πολύ καλό,” κ.λπ. (ενώ εν τω μεταξύ λέει αυτό που πραγματικά σκέφτεται πίσω από τις σκηνές όπου οι “επίσημοι” άνθρωποι δεν ακούν). Και ειλικρινά, λαμβάνοντας υπόψη το υλικό με το οποίο είχε να δουλέψει ο Βλαδίκα Βιτάλι, το πρώτο τεύχος είναι πραγματικά ντροπή. Γνωρίζοντας τον Βλαδίκα Βιτάλι και τις ρωσικές του δημοσιεύσεις (το άρθρο για την “Οικουμενισμό” είναι μια αρκετά αξιοσημείωτη εξαίρεση) περιμέναμε κάτι τέτοιο· και στην πραγματικότητα είπα στον π. Ερμάν πριν από την εμφάνιση του πρώτου τεύχους: “αν βάλει ένα Ντόρε στο εξώφυλλο, είναι το τελευταίο άχυρο! Αυτό θα συντρίψει τους Έλληνες και τους μετανοητές!” Ευτυχώς, κράτησε το Ντόρε για μια εσωτερική σελίδα! Θα κάνουμε τρία ειλικρινή σχόλια:
(1) Ο συντάκτης δεν έχει την αίσθηση του τι συμβαίνει: τι εμπνέει τους μετανοητές, την εικονογραφική γεύση, την προσέγγιση στο όλο θέμα της αποστολής. Η περιοδική έκδοση δεν έχει σχεδιαστεί ως ιεραποστολική δημοσίευση· είναι μια δημοσίευση μεταναστών, βικτωριανής γεύσης, το περιεχόμενο της οποίας είναι εντελώς τυχαίο και δεν αναδεικνύει κανένα ενιαίο θέμα ή άποψη. Η δύναμή της να εμπνέει είναι μηδενική.
(2) Το “Συντακτικό Συμβούλιο” δεν μπορεί να είναι υπεύθυνο γι’ αυτό! Ακούσαμε ότι ο π. Παντελεήμων θα ήταν υπεύθυνος για την τέχνη—αν ναι, θα έπρεπε να απολυθεί αμέσως! Φαίνεται ότι όποια συμβουλή έδωσε το “συντακτικό συμβούλιο” δεν ελήφθη πολύ σοβαρά—πιθανώς με την αρχή ότι ο “επίσκοπος ξέρει καλύτερα.” Ξέρετε πώς ο Βλαδίκα Βιτάλι αναφέρθηκε στην Αληθινή Άμπελο στο επισκοπικό του δελτίο στα ρωσικά;—“υπό την επιμέλεια του Αρχιεπισκόπου Βιτάλι με τη συνεργασία των πιο εξαιρετικών θεολόγων της αληθινής Ορθοδοξίας.” Όλα αυτά ακούγονται σε εμάς ύποπτα σαν να εκμεταλλεύονται το “συντακτικό συμβούλιο” για να περάσουν κάτι με το οποίο δεν συμπαθούν πλήρως! Δεν ισχυρίζονται ότι είναι “εξαιρετικοί θεολόγοι” καθόλου· είναι ζηλωτές της Ορθοδοξίας—αλλά οι “θεολόγοι” ακούγονται πιο σημαντικοί και επίσημοι!
Σάββατο
Άγιος Γεώργιος ο Μεγάλος Μάρτυρας
(Τι θαυμάσιο κείμενο για την υπηρεσία του—γεμάτο Πάσχα και άνοιξη! Αλλά πολύ δύσκολο να μεταφραστεί λόγω όλων των παραλλαγών—μέχρι να έχουμε τελικά το αγγλικό μας Πασχαλινό Τριώδιο. Τόσα πολλά για εμάς να κάνουμε!)
Αφού αρχίσαμε αυτό, λάβαμε την επιστολή σας, η οποία φαίνεται να επιβεβαιώνει τα πρώτα δύο σημεία παραπάνω. Αλλά το επόμενο σημείο είναι το πιο ανησυχητικό για εμάς.
(3) Ξέρουμε εδώ και χρόνια ότι ο Βλαδίκα Βιτάλι δεν εγκρίνει την “ιδεολογία του Τζόρντβιλ,” ότι (τουλάχιστον πριν από 10 χρόνια όταν ο π. Ερμάν τον επισκέφθηκε) σκόπιμα δεν δέχεται καν την Ορθόδοξη Ρωσία, ότι στις εορταστικές εκδηλώσεις της 50ης επετείου της Συνόδου μίλησε για την ανάγκη όχι μόνο για μια αγγλική δημοσίευση αλλά και για μια ρωσική “γιατί δεν υπάρχει ικανοποιητική ορθόδοξη δημοσίευση στα ρωσικά” (περίπου παράθεση). (Έχουμε επίσης τις παρατηρήσεις μας για την Ορθόδοξη Ρωσία—αλλά παρ’ όλα αυτά είναι πλήρως ορθόδοξη, έχει τη σαφή λειτουργία της στο κοινό ορθόδοξο έργο μας, και τώρα που ο π. Κωνσταντίνος αποτυγχάνει στην υγεία του φοβόμαστε να σκεφτούμε οποιαδήποτε εναλλακτική λύση σε αυτό· πολλοί άνθρωποι είναι “κουρασμένοι από τον Αντίχριστο”—αλλά το θέμα γίνεται ακριβώς πιο σχετικό τώρα!) Ξέρουμε επίσης ότι παρά τα πολλά του λόγια για την ανάγκη για αγγλικές δημοσιεύσεις, ο Βλαδίκα Βιτάλι δεν έχει αναφέρει ποτέ ούτε στην ρωσική του δημοσίευση ούτε στη μικρή του αλληλογραφία μαζί μας (εκτός από το να μας δώσει άδεια να μεταφράσουμε και να εκτυπώσουμε το άρθρο του) ούτε την Ορθόδοξη Ζωή ούτε τον Ορθόδοξο Λόγο—ο λόγος στην περίπτωσή μας είναι προφανώς, όπως είπε κάποτε σε έναν φίλο μας, ότι έχουμε “ξεφύγει” στο θέμα του Αρχιεπισκόπου Ιωάννη, με τον οποίο οι διαφορές του δεν φαίνεται να είναι απλώς προσωπικές, αλλά φαίνεται να περιλαμβάνουν μια εντελώς διαφορετική προσανατολισμένη ζωή και αποστολή.
Και τώρα στην Αληθινή Άμπελο βρίσκουμε ότι καμία άλλη δημοσίευση της Συνόδου δεν αναφέρεται (εκτός από τον Μάρτυρα, ο οποίος δεν αναγνωρίζεται ωστόσο). Επιπλέον, οι αποστάσεις που διανύει για να αποφύγει τη χρήση της λέξης “Τζόρντβιλ” είναι πραγματικά εκπληκτικές: αντλεί ένα ολόκληρο άρθρο από την ΟΛ χωρίς καμία αναφορά στην πηγή· επανατυπώνει τον “Φεοφίλ” και μόλις καταφέρνει να πει “Ιερά Μονή Αγίας Τριάδας” (αλλά όχι “Τζόρντβιλ”); “κλέβει” ολόκληρη τη μετάφραση, λέξη προς λέξη (και είναι ακόμα σε εκτύπωση!) του “Αγίου Μαρίας της Αιγύπτου” από τον Τζόρντβιλ (και το στήνει ξανά ο ίδιος, ενώ ένας από τους ιερείς του μας λέει ότι οι αγγλόφωνες δημοσιεύσεις του του έχουν κοστίσει πολύ κόπο), και προσπαθεί να πει ότι “το συνάντησε στην αγγλική γλώσσα”!!! Ομοίως, οι “Νέοι Μάρτυρες” δεν δίνουν καμία πίστωση στον Τζόρντβιλ.
Όλα αυτά είναι πολύ ανησυχητικά για εμάς, γιατί δείχνει μια συνολική και προφανώς σκόπιμη παράκαμψη της “κοινής αποστολής” στην οποία όλοι εμείς έχουμε εργαστεί και ιδρώσει εδώ και κάποια χρόνια. Είναι σχεδόν σαν, τώρα που έχει έρθει η “επίσημη” δημοσίευση, όλοι οι υπόλοιποι “ανεπίσημοι” εργάτες στο αμπέλι μπορούν ήσυχα να αποσυρθούν, ή ίσως να πληρώσουν τους φόρους τους στην κεντρική οργάνωση!
Λοιπόν, δεν θέλουμε να σας αναστατώσουμε, γι’ αυτό και πριν από την έκδοση της Αληθινής Άμπελου δεν σας αναφέραμε τους φόβους μας για τον Βλ. Β. Έχουμε πάντα τοποθετήσει την κοινή ιεραποστολική και ορθόδοξη υπόθεση για την οποία όλοι εργαζόμαστε πάνω από κάθε είδους προσωπική διαφορά ή υποψία, και θα συνεχίσουμε να το κάνουμε. Αλλά είναι ουσιώδες για όλους εμάς για τους οποίους αυτή η υπόθεση δεν είναι απλώς μια “επίσημη” αποστολή, αλλά το ίδιο το αίμα της ζωής μας, να είμαστε ενήμεροι για ορισμένες τάσεις και κινδύνους. Κρίνοντας από το πρώτο τεύχος, προσωπικά αμφιβάλλουμε ότι η Αληθινή Άμπελος θα καταλήξει να σημαίνει πολλά, και πολύ πιθανόν θα πεθάνει περισσότερο ή λιγότερο μέχρι το τρίτο ή τέταρτο (όλο και πιο καθυστερημένο) τεύχος—εκτός αν γίνει μια πραγματική “επίσημη” εκστρατεία γι’ αυτό και γίνει πλήρως επιδοτούμενη. Σε κάθε περίπτωση, οι “ανεπίσημες” εργασίες των υπολοίπων γίνονται όλο και πιο σημαντικές!
Για όλο αυτό το θέμα υπάρχουν και άλλα σημεία που θα θέλαμε να αναφέρουμε, αλλά θα τα κρατήσουμε μέχρι να σας δούμε προσωπικά. Το έδαφος είναι λίγο επικίνδυνο!
Όσον αφορά τη 2η Λυπηρή Επιστολή: Φυσικά κρατήστε το μαστογραφικό του Αγίου Νεκταρίου, και δεν θα χρειαστούμε πάνω από 100 αντίτυπα το πολύ. Θα δώσουμε τη διεύθυνσή σας, αλλά κάποιοι μπορεί να βρουν πιο εύκολο να παραγγείλουν από εμάς.
Δεν έχουμε δει τις κριτικές της Αληθινής Άμπελου από τον Δρ. Τζόνστον ή τον π. Φώτιο. Πού είναι;
Καλή για τον εξομολόγο μας Πολύκαρπο! Αλλά τι θλιβερή κατάσταση αποκαλύπτει! Φοβόμαστε να σκεφτούμε πόσο τυπική μπορεί να είναι. Ευχαριστούμε τον Θεό για εσάς τους Έλληνες, που αναγκάζετε κάποιους από τους Ρώσους μας να κάνουν βήματα που διαφορετικά μπορεί να μην είχαν σκεφτεί για κάποιο διάστημα. (Αλλά μην το πείτε αυτό στον Βασίλη—μάλλον στον Βασίλη!)—ο οποίος όταν αναφέρατε κάτι τέτοιο σε αυτόν πριν σχεδόν μας κατηγόρησε ότι πουλάμε στους Έλληνες!)
Θα είμαστε πολύ χαρούμενοι να σας δούμε και τους ενορίτες σας τον Ιούνιο. Θα είμαστε εδώ όλο το διάστημα, αν ο Θεός θελήσει, εκτός από τις 2 Ιουλίου.
Δευτέρα αρχίζουμε να ετοιμάζουμε το άρθρο μας για τους “χαρισματικούς”—την μεγαλύτερη βόμβα μας μέχρι σήμερα, και πραγματικά περιέχει ολόκληρη την ιεραποστολική μας ομολογία πίστης. Παρακαλώ προσευχηθείτε για εμάς ώστε να μπορέσουμε να το ολοκληρώσουμε, και να ανοίξει κάποια μάτια στην αλήθεια!
Με αγάπη εν Χριστώ τον Σωτήρα μας,
Σεραφείμ, Μοναχός
Υ.Γ. Θα γράψουμε στον Κυβερνήτη—“υπακοή”! Ποιους στίχους του στείλατε;