Υπομονή, ειρηνική συνύπαρξη μεταξύ Αλεξέι και Βοστώνης
Δευτέρα, 19 Φεβρουαρίου/4 Μαρτίου 1974
Αγαπητή Αδελφή εν Χριστώ, Νίνα,
Χαιρετισμούς στον Κύριο μας Ιησού Χριστό.
Από τον ήχο των επιστολών σου, φαίνεται ότι χρειάζεσαι μια “επιστολή.” Δεν μπορώ πραγματικά να την δώσω, αλλά ως ένας ομοϊδεάτης Αμερικανός Ορθόδοξος ονειροπόλος, πρέπει να σου δώσω τουλάχιστον μια παράγραφο ή δύο.
Ναι, η κατάσταση της Εκκλησίας στο Σαν Φρανσίσκο είναι ζοφερή, και δεν μπορείς να προσποιηθείς ότι “ταιριάζεις” σε αυτήν. Δεν μπορείς να μην νιώθεις απογοητευμένη γι’ αυτό—και εδώ είναι που η αρετή σου αρχίζει να δοκιμάζεται. Δεν πρόκειται να υποτροπιάσεις σε μια “μελαγχολική, ανώριμη μετανοήτρια”—αλλά πόσο ισχυρή είναι η θετική σου στάση; Ξέρεις ότι δεν είναι “τύχη” που βρίσκεσαι εκεί που είσαι, αν και μπορεί να μην είναι και τόσο από σκόπιμο σχέδιο. Ίσως αρχίζεις να σκέφτεσαι ότι βαθιά μέσα σου όλο αυτό είναι “τρελό” τελικά; Όταν προκύπτουν τέτοιες ιδέες, η αγαπημένη μου ερώτηση είναι: Ποια είναι η εναλλακτική; Έχει νόημα οτιδήποτε άλλο; Δεν φαίνεται να έχει. Τότε υπομονή, και ευχαρίστησε τον Θεό που δοκιμάζεσαι.
Για να μην κατακλυστείς από τον μικρόκοσμο της “Εκκλησίας,” ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΕΙΣ ΣΕ ΕΝΑΝ ΚΟΣΜΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ—και αυτός είναι ο πραγματικός εκκλησιαστικός κόσμος των ασκητών, των κατοίκων της ερήμου, και όλων αυτών των “παράξενων πουλιών” που εμπνέουν και κρατούν τη σπίθα ζωντανή μέσα μας. Ιδιαίτερα οι κάτοικοι της ερήμου μας μιλούν σήμερα, όταν η έρημος έχει σχεδόν εκδιωχθεί από την Εκκλησία. Σημαίνει αυτό ότι νομίζουμε ότι μπορούμε να γίνουμε σαν αυτούς; Όχι, απλώς σημαίνει ότι τους αγαπάμε και περισσότερο από οτιδήποτε άλλο θέλουμε να έχουμε έστω και την πιο μικρή αντανάκλαση του τρόπου ζωής τους, αν μόνο ο Θεός θα έχει έλεος σε εμάς και δεν θα μας καταστρέψει στις αμαρτίες μας, την αυτογνωσία μας και το υπόλοιπο σκοτάδι μας.
Πέμπτη, 22 Φεβρουαρίου
Αφού ξεκίνησε αυτή η επιστολή, λάβαμε την επιστολή σου της χαράς για το ότι είδες λίγο φως στην φαινομενικά σκοτεινή σου κατάσταση. Δόξα τω Θεώ γι’ αυτό! Αλλά μην το αφήσεις να σε κάνει ελαφρόμυαλη, καθώς πολλές δοκιμασίες είναι ακόμη μπροστά σου! Πνευματικά να χαίρεσαι, και χρησιμοποίησε τα δώρα του Θεού για πνευματικό κέρδος· αλλά να είσαι προετοιμασμένη για ό,τι θα σου στείλει ο διάβολος στη συνέχεια. Και να χαίρεσαι επίσης που έχεις δοκιμασίες, οι οποίες αποδεικνύουν ότι η πνευματική ζωή εξακολουθεί να υπάρχει και ότι υπάρχει ελπίδα ακόμη και για το πιο τρελό όνειρο, αν αυτό ονειρεύεται με πραγματική ελπίδα στον Θεό!
Το πρωί της Τρίτης, ο ίδιος ο π. Α. μας έκανε μια έκπληξη, μαζί με τον πνευματικό μας, π. Εφραίμ, και τον διάκονο Νικόλαο Πορσνίκοφ. Δόξα τω Θεώ, λάβαμε τη Θεία Κοινωνία, γι’ αυτό είμαστε ευγνώμονες στον π. Α. Αλλά μετά είχαμε μια συζήτηση—η οποία αποκάλυψε, παρά την σχεδόν δακρύβρεχτη ικεσία μας, ότι δεν καταλαβαίνει μόνο εμάς, αλλά κανέναν από τους νέους ιδεαλιστές ιερείς ή μοναχούς, και μιλάει μια εντελώς διαφορετική γλώσσα, εντάσσοντας τα πάντα σε ένα καθορισμένο “Συνοδικό” πρότυπο. Αχ, θα προεδρεύει σε άδειες ενορίες χωρίς ιερείς σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Πόσοι από τους νέους ζηλωτές θα επιβιώσουν αν συνεχιστούν τέτοιες στάσεις στην κορυφή; Παρ’ όλα αυτά, ακριβώς επειδή η κατάσταση φαίνεται τόσο απελπιστική, ας ελπίσουμε στον Κύριο και ας συνεχίσουμε στον δρόμο που μας έχει δώσει ο Θεός—να αγαπάμε τους κατοίκους της ερήμου και να κρατάμε την έρημο στις καρδιές μας.
Διαφορετικό θέμα: είσαι “ειρηνοποιός;” Από πού παίρνεις την άδειά σου; Δεν συνειδητοποιείς ότι σε έναν τέτοιο ρόλο θα αρχίσεις να λαμβάνεις απαντήσεις που η άλλη πλευρά νομίζει ότι “περιμένεις;” Αν υπάρχουν παρεξηγήσεις, είναι καλύτερα να μην νομίζεις ότι μπορείς να τις “διορθώσεις,” αλλά μάλλον απλώς να μην εμπλέκεσαι σε αυτές. Σχετικά με τη “Σινδόνη,” ο Αλεξέι απλώς έκανε ένα λάθος, και το πήρε αρκετά σκληρά από εμάς γι’ αυτό. Οι “Έλληνες” επίσης έκαναν ένα λάθος, ωστόσο, κάνοντάς το τόσο μεγάλο ζήτημα και χτυπώντας τους ανθρώπους στο κεφάλι απλώς επειδή δεν συμφωνούν με μια συγκεκριμένη άποψη. Αυτό πλήγωσε τον Αλεξέι, αλλά ήταν επίσης εξαιρετικά καλό γι’ αυτόν πνευματικά. Αυτή τη στιγμή φαίνεται να είναι σε ειρήνη με όλους, όσο μπορούμε να δούμε. Όσον αφορά την οργισμένη αλληλογραφία με τον Τζον Τζόνστον πριν από μερικούς μήνες, δεν μπορούμε να σχολιάσουμε, καθώς δεν τις έχουμε δει, αλλά ξέρουμε ότι ο Αλεξέι είναι αναστατωμένος που έγραψε με αυτόν τον τόνο, αλλά τελικά είναι ο Δρ. Τζόνστον που αρνείται να συνεχίσει την αλληλογραφία, και όχι ο Αλεξέι, ο οποίος βαθιά μέσα του είναι ένα πολύ αγαπητό και ήπιο και συγχωρητικό άτομο. Στο μέλλον, ο διάβολος θα χρησιμοποιεί κάθε ευκαιρία για να κάνει τους αληθινούς Ορθόδοξους Χριστιανούς να αναστατώνονται ο ένας με τον άλλον για ζητήματα μεγάλα και (κυρίως) μικρά. Πρέπει να προσπαθήσουμε σθεναρά να μην πάρουμε το δόλωμα, αλλά [η σελίδα τελειώνει]
Αυτή η επιστολή αρχίζει να γίνεται πολύ “επιστολή” και πολύ “διδακτική.” Συγχωρέστε με. Ο π. Εφραίμ μας στέλνει τους Τροπαρίους, και ήδη έχουμε τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο. Στην τελευταία του επιστολή, ο π. Ε. ρωτά αν ο Αλεξέι θα ενδιαφερόταν να λάβει το υλικό υπηρεσίας από τη Μονή, και του έγραψα πίσω, σίγουρα ναι. Στέλνουμε στον Αλεξέι τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο, και προφανώς θα λάβει τα υπόλοιπα από τη Βοστώνη.
Πηγαίνεις ποτέ στη βιβλιοθήκη του UC Berkeley; Έχουμε μερικά ερευνητικά έργα που θα θέλαμε να σου δώσουμε!
Προσευχηθείτε για εμάς τους ταπεινούς αμαρτωλούς, που έχουμε το όνομα των μοναχών χωρίς τα έργα.
Με αγάπη εν Χριστώ,
Σεραφείμ, Μοναχός
Υ.Γ. Η γυναίκα του Μαρίνου του Σταρόστα είναι η βαφτιστή μου, και στην πραγματικότητα παντρεύτηκε τον σύζυγό της με την ευλογία μου! Μέχρι πριν από ένα ή δύο χρόνια ήμασταν στις καλύτερες και πιο κοντινές σχέσεις, αλλά από τότε φαίνεται ότι κάτι έχει συμβεί, καθώς δεν έχω ακούσει λέξη από αυτήν, ούτε καν σε απάντηση στις ευχές μου για την ονομαστική της γιορτή προς αυτήν και τον γιο της Αλέξανδρο, επίσης βαφτιστή μου. Προφανώς κάτι μαγειρεύεται, πολύ πιθανόν σε σχέση με το γεγονός ότι είναι (ή τουλάχιστον ήταν) αρκετά κοντά στη Σάρα Χόφμαν. Μιλώντας για την οποία, ως αρχή πρέπει να είμαστε πολύ καλοί και συγχωρητικοί με όλους τους μετανοητές, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι μερικοί από αυτούς μπορεί να είναι “επικίνδυνοι,” οπότε πρόσεχε! Η Σάρα φαίνεται να ανήκει σε αυτή την κατηγορία—είναι πολύ φιλική μαζί σου μέχρι να ανακαλύψει ότι έχεις κάποια “επικίνδυνη” άποψη, όταν ξαφνικά σε απορρίπτει χωρίς ποτέ να πει λέξη, και τι λέει στους άλλους ποιος μπορεί να πει; Πρώτα την απορρίπτει τον π. Παντελεήμονα, μετά όταν τον υπερασπιστήκαμε μας απορρίπτει, μετά όταν ο Αλεξέι μας υπερασπίστηκε, τον απορρίπτει και αυτόν, κ.λπ. Επίσης, έσυρε το όνομα του Αλεξέι στην “αιρετική” επιστολή της, την οποία φοβάμαι για τους Πατέρες της Βοστώνης να νομίζουν ότι ο Αλεξέι ήταν μέρος μιας συνομωσίας εναντίον τους, που σίγουρα δεν ήταν. Όλα αυτά υποτίθεται, όχι για να μας αναστατώσουν, αλλά για να μας κρατήσουν νηφάλιους και να μην διαδίδουμε ιστορίες και φήμες εμείς οι ίδιοι, ή να τις πιστεύουμε. Υποψιαζόμαστε ότι οι ιστορίες για εμάς στο Σ.Φ. είναι κάτι φανταστικό, και είμαστε μόνο ευγνώμονες που δεν ακούμε τις περισσότερες από αυτές.