Απόγνωση, φοιτητές, αίρεση, Βλαδίκα Αβέρκιος
2/15 Οκτωβρίου 1975
Άγιοι Κυπριανός και Ιουστίνη
Αγαπητέ Αλεξέι,
Χαίρετε εν Κυρίω!
Λάβαμε την επιστολή σας μόλις σήμερα (Τετάρτη). Έχετε υποφέρει έτσι όλο αυτό το διάστημα από την Παρασκευή; Η κατάσταση σας είναι πολύ οικεία σε εμάς—περνάμε επιθέσεις της ίδιας “ασθένειας” εδώ και κάποιο καιρό! Ευτυχώς, όταν εγώ έχω το “εξάνθημα,” ο π. Ερμάν είναι συνήθως καλά, και το αντίστροφο, και μπορούμε να βγούμε από τα βάθη της απελπισίας και να προχωρήσουμε με την απαραίτητη εργασία.
Νομίζω ότι η αιτία της “ασθένειας” είναι πολύ απλή: εσείς, όπως και εμείς, είστε πολύ εμπιστευτικοί και πάντα κοιτάτε την καλή πλευρά των ανθρώπων, ό,τι και αν κάνουν· και τότε, όταν οι πράξεις ή τα λόγια τους αποκαλύπτουν ότι δεν έχουν τέτοια εμπιστοσύνη σε αντάλλαγμα, αλλά αντίθετα διαδίδουν δυσπιστία παντού, και στη συνέχεια σας κατηγορούν ότι διαδίδετε δυσπιστία—είναι πραγματικά αρκετό για να σας ρίξει στην απογοήτευση.
Η θεραπεία είναι απλή και συνίσταται ακριβώς στο ίδιο πράγμα που σας είπαμε πριν από αρκετά χρόνια όταν σας επιτέθηκαν οι “Έλληνες”: ΑΠΛΑ ΜΗΝ ΔΩΣΕΤΕ ΚΑΜΙΑ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΕ ΑΥΤΟΥΣ. Μην τους απαντάτε, μην δικαιολογείτε τον εαυτό σας ή οποιονδήποτε άλλο μπροστά τους, αλλά επίσης: μην εμπιστεύεστε ούτε μια λέξη που λένε, και μην κάνετε τίποτα που μπορεί να απαιτήσουν.
Εμείς οι ίδιοι νιώθουμε άσχημα προδομένοι από τους “Έλληνες” μας. Όλα αυτά τα χρόνια εμπιστευόμασταν ότι ήταν ενός νου και ψυχής μαζί μας, δίνοντας τα πάντα για την υπόθεση της αγγλόφωνης αποστολής. Αλλά στην πραγματικότητα, φαίνεται ότι όλο αυτό το διάστημα χτίζανε μόνο για τη δική τους δόξα, κακοποιώντας σκληρά την εμπιστοσύνη των απλών Ρώσων επισκόπων, ιερέων και λαϊκών, προκειμένου τελικά να “καταλάβουν” και να αυτοανακηρυχθούν οι μοναδικοί Ορθόδοξοι αρχές και ειδικοί.
Ακόμα προσευχόμαστε να κάνουμε λάθος σε αυτό, αλλά ας το αποδείξουν τώρα με τις πράξεις και τα λόγια τους—όχι με τις μακροσκελείς αυτοδικαιολογήσεις τους.
Για χρόνια “δικαιολογούσαμε” τις υπερβολές και τα λάθη τους, και στην πραγματικότητα έχουμε υπερασπιστεί τον π. Παντελεήμονα και τον π. Νεκτάριο σε πολλές περιπτώσεις—και σε εσάς επίσης, όπως ίσως θυμάστε. Αλλά τώρα, προκειμένου να διατηρήσουμε την ψυχική μας υγεία και να συνεχίσουμε καρποφόρα στην Ορθόδοξη αποστολή, πρέπει να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια κατάματα.
ΑΥΤΟΙ ΕΙΝΑΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΠΟΥ ΠΑΙΖΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ!
Η τελευταία μαρτυρία του π. Νεκτάριου (Για τον Άγιο Αυγουστίνο) είναι μια ντροπή. Αποκαλεί “θεολογικά μη εκπαιδευμένους” και “λατινοστραφή” τους εξής:
[1.] π. Θεοδωρίτο και άλλους Έλληνες ζηλωτές που λένε ότι φυσικά ο Άγιος Αυγουστίνος είναι Άγιος, αν το πίστευε ο Άγιος Νικόδημος.
[2.] Αρχιεπίσκοπο Ιωάννη, ο οποίος είχε γραμμένη μια λειτουργία γι’ αυτόν και είχε μεγάλη ευλάβεια γι’ αυτόν.
[3.] Άγιο Νικόδημο του Αγίου Όρους, ο οποίος τον έβαλε στο Ημερολόγιο.
[4.] Την ελληνική και ρωσική θεολογική παράδοση του 19ου και 20ού αιώνα, η οποία αποδέχθηκε την κρίση του Αγίου Νικόδημου.
[5.] Την Πέμπτη Οικουμενική Σύνοδο, η οποία κατέταξε τον Αυγουστίνο ως θεολογική αρχή στο ίδιο επίπεδο με τους Αγίους Βασίλειο, Γρηγόριο και Ιωάννη Χρυσόστομο.
[6.] Όλους τους Αγίους Πατέρες που ήταν σύγχρονοι του Αυγουστίνου, κανένας (όσο γνωρίζουμε) δεν τον αποκάλεσε αιρετικό ή του αρνήθηκε τη θέση του με τους μεγάλους δασκάλους της Εκκλησίας, ακόμη και όταν αντιτάχθηκαν στη ψευδή διδασκαλία του για τη χάρη.
Η καθολική παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας αποδέχεται τον Άγιο Αυγουστίνο ως Άγιο Πατέρα, αν και με ένα ελάττωμα—πολύ παρόμοιο με τον Άγιο Γρηγόριο του Νύσσης στην Ανατολή. Η αυτοπεποίθηση και αυθεντική δήλωση του π. Νεκτάριου είναι ανόρθοδοξη και θετικά παιδαριώδης.
Αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά παραδείγματα που αποκαλύπτουν ότι οι “Έλληνες” μας είναι, τελικά, ανίκανοι να συζητήσουν τη θεολογία—όχι επειδή δεν είναι έξυπνοι ή αρκετά διαβασμένοι—αλλά επειδή είναι πολύ παθιασμένοι με το να δείχνουν πόσο δίκαιοι είναι πάντα. Αυτό δεν είναι το πνεύμα της Ορθόδοξης θεολογίας.
Σχετικά με τη Νίνα: Μόλις σας έγραψα μια επιστολή (που αντικαταστάθηκε από αυτή) λέγοντας ότι “αν η Νίνα είναι αμυντική για τον π. Παντελεήμονα, μπορεί να είναι ότι δεν έχει κόψει εντελώς τους δεσμούς.” Αν δεν το κάνει, θα έχει προβλήματα μπροστά! Λοιπόν, τα προβλήματα φαίνεται να είναι εδώ, και η Νίνα δεν θα έχει ησυχία μέχρι να κάνει είτε μια πλήρη κοπή με τον π. Π., είτε να ενταχθεί στην αίρεσή του.
Η αίρεσή του. γιατί με τον τρόπο που πηγαίνουν, οι “Έλληνες” μας δεν θα είναι για πολύ μαζί μας, και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι θα παραμείνουν για πολύ καιρό με τους Ματθαιϊκούς, εκτός αν υπάρχει πολύ πολιτική (ή χρήματα) πίσω από τις σκηνές.
Μόλις λάβαμε μια μακρά επιστολή από τον Βλαδίκα Λαυρέντιο. (Παρεμπιπτόντως, μιλώντας για “σπορά αμαρτωλής διχόνοιας και δυσπιστίας στην Εκκλησία”—τι να πει κανείς για το τι κάνουν οι “Έλληνες” σχετικά με τον Βλαδίκα Λαυρέντιο; Ρωτήστε οποιονδήποτε υπό την επιρροή του π. Π.—ω, αυτόν, δεν μπορούμε να τον εμπιστευτούμε, κ.λπ…) Ο Βλ. Λαυρέντιος μας έγραψε μια μακρά επιστολή σχετικά με την κατάσταση του Ελληνικού Παλαιού Ημερολογίου, και αντιστοιχεί πολύ σε ό,τι μας έχει γράψει ο Δρ. Καλομίρος. Διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές, φαίνεται ότι η απόφαση της Συνόδου να μην έχει προσωρινά κοινωνία με τον Επίσκοπο Πέτρο (μέχρι να κανονίσει τη σχέση του με τη δική του Σύνοδο) είναι μόνο ένα μέσο “να ευχαριστήσουν” τον π. Π. και να τον κρατήσουν από το να αλλάξει δικαιοδοσίες αμέσως. Αλλά αν η Σύνοδος έπρεπε τώρα να αντιμετωπίσει τον π. Παντελεήμονα ισότιμα, και να του ζητήσει να μην έχει κοινωνία με τους Ματθαιϊκούς μέχρι να επανενωθούν με την ομάδα του Αυξεντίου, και να μην κάνει τίποτα στην Ελλάδα χωρίς τη γνώση και την ευλογία του επισκόπου του—τι νομίζετε ότι θα έλεγε και θα έκανε ο π. Π.;
Το τέλος της “Ελληνικής περιπέτειας” μας φαίνεται κοντά! Μόνο λυπούμαστε για το σκάνδαλο και τις διαιρέσεις που προκαλεί η ματαιοδοξία των “Ελλήνων” μας. Η καημένη “Αμερικανική αποστολή” μας! Πόσο θα γελάσει η Μετροπολία και η Ελληνική Αρχιεπισκοπή!
Αλλά γι’ αυτό: εμείς που έχουμε απομείνει πρέπει να συνεχίσουμε ακριβώς στην ίδια νηφάλια πορεία, χωρίς μεγάλες ονειροπολήσεις να γίνουμε κάποιος: απλώς να σώσουμε τις ψυχές μας και να προσπαθήσουμε να μοιραστούμε τους πλούτους της Ορθοδοξίας με άλλους.
Μην σκεφτείτε καν να εγκαταλείψετε τον Νικόδημο. Είναι πιο πολύτιμος από ό,τι μπορείτε να φανταστείτε—όχι επειδή είστε “μεγάλος θεολόγος” ή “ειδικός” οποιουδήποτε είδους (ο Θεός να μας φυλάξει από άλλους τέτοιους!), αλλά επειδή είστε αρκετά αφελής και επαρχιώτης ώστε να πιστεύετε ότι η Ορθοδοξία είναι πραγματικά η Αλήθεια που φέρνει φρεσκάδα και έμπνευση στη ζωή, όχι κάτι που να υποτάσσεται σε μικροπολιτικές και πάθη.
Εν τέλει, επισυνάπτεται το νέο OW—ολοκληρωμένο μετά από πολύ απογοητευτικές καθυστερήσεις, που κορυφώθηκαν με την αποτυχία του γεννήτριας μας. Ευτυχώς μπορέσαμε, αλλά μόνο μετά από δύο ολόκληρες εβδομάδες, να αποκτήσουμε μια καλή νέα, και σήμερα αποδείξαμε την αξία της εκτυπώνοντας και τις δύο πλευρές του εξωφύλλου σχεδόν ταυτόχρονα στις δύο πιεστικές μας!
Είχαμε προγραμματίσει για ένα χρόνο, παρεμπιπτόντως, να έχουμε τον Βλαδίκα Αβέρκιο στο εξώφυλλο—αλλά η τελική ώθηση ήρθε μόλις τώρα! Ας νομίζουν ό,τι θέλουν—αυτός είναι ένας πραγματικός Ορθόδοξος αρχιεπίσκοπος και θεολόγος χωρίς καμία απάτη ή πολιτική, και έχει υποφέρει πολύ ο ίδιος από “πολιτική” στην Εκκλησία. Βρίσκουμε το εξώφυλλο πολύ παρηγορητικό—έχουμε κάνει το καθήκον μας προς αυτόν τον δίκαιο άνθρωπο!
Ένα απόσπασμα από το Αρχαίο Πατερικό, που χρησιμοποίησε ο Αρχιεπίσκοπος Θεοφάνης του Πολτάβα για να ενθαρρύνει εμάς τους φτωχούς αγωνιζόμενους των τελευταίων καιρών:
Οι Άγιοι Πατέρες της Σκήτης (της Αιγύπτου) προφήτευσαν για την τελευταία γενιά, λέγοντας: Τι κάναμε; Και ένας από αυτούς, μεγάλος στη ζωή, ο Ισχαρίων ονομαζόμενος, είπε: εκπληρώσαμε τις εντολές του Θεού. Ρώτησαν ξανά: Αυτοί που έρχονται μετά από εμάς, θα κάνουν κάτι; Είπε: Θα επιτύχουν το μισό από ό,τι κάναμε. Και μετά από αυτούς, τι; Και ο Ισχαρίων είπε: Οι άνδρες εκείνης της γενιάς δεν θα έχουν καθόλου έργα· αλλά θα έρθει σε αυτούς πειρασμός, και αυτοί που είναι άξιοι σε αυτόν τον πειρασμό θα είναι ανώτεροι από εμάς και τους πατέρες μας.”
Άλλοι Πατέρες έχουν πει: οι ψυχολογικές δοκιμασίες των κατοίκων των τελευταίων καιρών θα ισοδυναμούν με τις σωματικές δοκιμασίες των μαρτύρων.
Αλλά για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις δοκιμασίες πρέπει να ΖΟΥΜΕ ΣΕ ΕΝΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΚΟΣΜΟ. Έχετε ένα τετράδιο για να σημειώνετε αποσπάσματα από τους Αγίους Πατέρες κατά την ανάγνωση σας; Έχετε πάντα ένα βιβλίο Αγίων Πατέρων που διαβάζετε και μπορείτε να στραφείτε σε αυτό σε μια στιγμή θλίψης; ΑΡΧΙΣΤΕ ΤΩΡΑ—αυτό είναι απαραίτητο.
Προσευχηθείτε για εμάς.
Με αγάπη εν Χριστώ,
Σεραφείμ, μοναχός
Υ.Γ. Γνωρίζουμε τον Τζον Σο, μας επισκέφθηκε με άλλους σπουδαστές κατά την εποχή της αγιοκατάταξης του Αγίου Ερμάνου. Είναι μετανοητής, ορφανός που μεγάλωσε από τον π. Δημήτριο Αλεξάνδρωφ, και μάλλον “ευαίσθητος” στο θέμα των Παλαιών Πιστών. Νομίζει ότι αυτοί είναι “σωστοί” και οι Ορθόδοξοι “λάθος,” σταυρώνεται επιδεικτικά με δύο δάχτυλα, κ.λπ.—που τον καθιστά καλή επιλογή για τον π. Παντελεήμονα και τους ακολούθους του, για τους οποίους έχει αναπτύξει εδώ και καιρό κάποια αποστροφή. Είναι γραμματέας του Αρχιεπισκόπου Νικόνα. Ας τα λύσουν μεταξύ τους, και εμείς που έχουμε πιο σημαντικά πράγματα να κάνουμε μπορούμε να τα κάνουμε ήσυχα!
Υ.Γ. Διαβάζουμε το βιβλίο ομιλιών του π. Δημητρίου Ντουντκό, που δόθηκαν πέρυσι στην ενορία του (πριν από τη σύλληψή του) στη Μόσχα. Πολύ εμπνευσμένο! Είναι στη Μόσχα Πατριαρχία, και η φιλοσοφία του είναι μερικές φορές ασαφής—αλλά πόσο τολμηρά μιλάει κατά της υποκρισίας, του αθεϊσμού, της εκκλησιαστικής πολιτικής! Οι άνθρωποι στους οποίους μιλάει (απαντά στις ερωτήσεις τους) είναι σε πολύ πρωτόγονο επίπεδο—και η σκέψη συνεχίζει να μας έρχεται (όπως μας έχει πει η κα. Κοντζεβίτς)—το Σινδόνα του Τορίνο είναι γι’ αυτούς! Είναι ακριβώς η “επιστημονική” απάντηση σε μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων που έχουν καταληφθεί από “επιστημονικό αθεϊσμό.” Αλλά θα θέλαμε ακόμα να δούμε μια καλύτερη έρευνα για την απόδειξη του στην Ορθόδοξη ιστορία και εικονογραφία. Ο π. Παντελεήμονας είναι τόσο ανήσυχος για να έχει μια “σωστή γνώμη” για το Σινδόνα (για το οποίο δεν δίνει καμία απόδειξη), που είναι, φυσικά, εντελώς αναίσθητος στις ανάγκες τέτοιων πιστών.
Υ.Γ. Έχετε κάποια σχέδια για να φέρετε τον εκτυπωτή του Βλαντιμίρ σε εσάς;