Καμία επίσημη δήλωση για τη ρήξη της κοινωνίας
10/23 Αυγούστου 1976
Αρχιδιάκονος Λαυρέντιος
Αγαπητέ Πατέρα Παναγιώτη,
Ευλογείτε!
Σ’ ευχαριστώ για την επιστολή σου της 6/19 Ιουλίου, και παρακαλώ συγχώρεσέ με για αυτή την καθυστερημένη απάντηση. Όσον αφορά την επιστολή, μπορώ να πω ότι συμφωνούμε σχεδόν με όλα όσα λες εκεί. Θα ήθελα μόνο να επισημάνω ότι υπάρχει μια σημαντική διάκριση μεταξύ (1) της αναγνώρισης της αποστασίας, της προειδοποίησης γι’ αυτήν, της απομάκρυνσης από αυτήν—κάτι που όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πρέπει να κάνουν; και (2) της επίσημης δήλωσης για το ποιος ακριβώς είναι αιρετικός ή σχισματικός, για το πότε όλοι σε μια συγκεκριμένη Τοπική Εκκλησία γίνονται υπεύθυνοι για την αίρεση ενός εκκλησιαστικού ηγέτη ή ηγετών, σπάζοντας την κοινωνία (σε επίπεδο ολόκληρης της Εκκλησίας), δηλώνοντας ποιος είναι χωρίς χάρη, καθορίζοντας τη συγκεκριμένη σχέση της Συνόδου μας με άλλες “δικαιοδοσίες”—που είναι η δουλειά των επισκόπων και των συμβουλίων (είτε σε τοπικό είτε σε παγκόσμιο επίπεδο).
Στην Εκκλησία μας οι επίσκοποί μας και πολλοί άλλοι έχουν κάνει πολλές δηλώσεις και πράξεις που εμπίπτουν στην κατηγορία (1); αλλά οι επίσκοποί μας έχουν κάνει πολύ λίγες δηλώσεις ή πράξεις σχετικά με την κατηγορία (2). Δεν μας απασχολεί αυτό; δεν βλέπουμε ότι είναι απαραίτητο για κανέναν στην Εκκλησία μας να γίνει λιγότερο ζήλος για την αληθινή Ορθοδοξία αν γνωρίζει ότι οι επίσκοποί του, ενώ είναι σαφώς κατά της αποστασίας, προτιμούν να μην διακόψουν όλη την κοινωνία με ολόκληρες εκκλησίες και δικαιοδοσίες μέχρι να γίνει αυτό απολύτως αναπόφευκτο. Αν το κατανοείς αυτό, βλέπω ότι δεν υπάρχει σοβαρή διαφωνία μεταξύ μας; και αυτό είναι βασικά αυτό που προσπαθήσαμε να επικοινωνήσουμε στο άρθρο μας.
Συνεχίζουμε να θεωρούμε τον κίνδυνο από τη “δεξιά πλευρά”—που είναι μια Πατερική ρήση και όχι έκφραση κομματικής πολιτικής—να είναι αρκετά πραγματικός και απειλητικός, και αυτή η γνώμη έχει ενισχυθεί για εμάς από πρόσφατες επικοινωνίες που έχουμε λάβει από σεβαστά μέλη της Εκκλησίας του Παλαιού Ημερολογίου στην Ελλάδα, οι οποίοι μας λένε ότι η “ορθότητα” έχει γίνει μια “ασθένεια” στην Ελλάδα, δεύτερη σε πνευματική βλάβη μόνο στην αποστασία του οικομενισμού. Αυτό που αναφέρονται κυρίως, φυσικά, είναι οι Ματθαιϊκοί, οι οποίοι έχουν τώρα διακόψει κάθε κοινωνία με τη Σύνοδό μας ακριβώς επειδή οι επίσκοποί μας αρνούνται να δηλώσουν ότι τα Μυστήρια του Νέου Ημερολογίου είναι χωρίς χάρη. Αλλά βλέπουμε αυτή τη βλάβη επίσης καθαρά στην δική μας εμπειρία με τους μεταστραμμένους, οι οποίοι μόνο με μεγάλη δυσκολία έρχονται σε αυτήν την αγαπητική εμπιστοσύνη των επισκόπων μας, η οποία είναι τόσο απαραίτητη για υγιή πνευματική ζωή. Δεν πιστεύω ότι η προειδοποίησή μας για αυτόν τον κίνδυνο ήταν ακατάλληλη; αλλά φυσικά, ίσως θα μπορούσε να είχε εκφραστεί καλύτερα.
Ζητάμε τις προσευχές σου.
Με αγάπη στον Χριστό,
Σεραφείμ, μοναχός