Δέχοντας τον π. Ντόναλντ στην RCA, παντρεμένος με χήρα
14/27 Ιανουαρίου 1979
Άγιος Νίνα της Γεωργίας
Η Υψηλότητά σας, αγαπητέ Βλαδίκα Λαυρέντιε,
Ευλογείτε!
Ελπίζω ότι εσείς και οι αδελφοί περάσατε τις εορτές ειρηνικά και χαρούμενα. Για εμάς αυτές οι μέρες πήγαν πολύ καλά, τόσο στο μοναστήρι όσο και στις αποστολές μας στο Ρέντινγκ και την Έτνα. Παρά τις δυσκολίες των καιρών και τις λύπες μας για πολλούς “μεταστραφέντες,” υπάρχουν ακόμα μερικοί άνθρωποι, τόσο Ρώσοι όσο και μεταστραμμένοι, που είναι πρόθυμοι να δώσουν τις καρδιές τους και να θυσιαστούν για την Ορθόδοξη Πίστη, για την οποία ευχαριστούμε τον Θεό.
Γράφω αυτή την επιστολή με την ελπίδα να λάβω από εσάς κάποια συμβουλή (την προσωπική σας γνώμη, και όχι κάποια απόφαση της Συνόδου) σχετικά με ένα συγκεκριμένο πρόβλημα που μας έχει παρουσιαστεί: την υποδοχή μεταστραμμένων από τις “μη κανονικές” Ορθόδοξες δικαιοδοσίες.
Τον περασμένο Νοέμβριο επισκέφθηκε εμάς ένας ιερέας από μία από αυτές τις δικαιοδοσίες. Είναι στα πρώτα του 30 και είναι παντρεμένος με αρκετά παιδιά, και ζει σε μια φάρμα στο Τενεσί, όπου έχει ένα πολύ μικρό ποίμνιο. Είναι πολύ φτωχός και έχει επιλέξει σκόπιμα έναν δρόμο “αγώνα.”
Μετά από σπουδές σε αγγλικανικό σεμινάριο, έγινε Ορθόδοξος σε μια “μη κανονική” δικαιοδοσία πριν από περίπου 10 χρόνια και χειροτονήθηκε ιερέας πριν από περίπου πέντε χρόνια, πιστεύω, από έναν “Επίσκοπο Χριστόφορο” στην Πενσυλβάνια (ο οποίος έχει πεθάνει από τότε). Τώρα είναι υπό έναν “Επίσκοπο Τρέβορ” στην Πενσυλβάνια, ο οποίος είναι επικεφαλής μιας πολύ μικρής δικαιοδοσίας πιθανώς όχι περισσότερων από έξι ιερέων; αυτή η δικαιοδοσία είναι μία από πολλές που ανιχνεύουν την καταγωγή τους πίσω στην “αυτοκεφαλία” της Μετροπόλεως του 1927 (Επίσκοπος Εφτίμιος).
Ο ιερέας που μας επισκέφθηκε άφησε γενικά μια καλή εντύπωση σε εμάς (σε αντίθεση με κάποιους άλλους “μη κανονικούς” ιερείς που έχουμε συναντήσει); φαίνεται να μην είναι πολύ διαφορετικός από πολλούς από τους σοβαρούς ιερείς μεταστραμμένων στη δική μας Σύνοδο. Συνειδητοποιεί ότι έχει πολλά να μάθει για την Ορθοδοξία και ότι πραγματικά άρχισε να μαθαίνει μόνο αφού έγινε Ορθόδοξος και έγινε ιερέας. Ήρθε να μας επισκεφθεί γιατί είναι πολύ ελκυσμένος στον τύπο της Ορθοδοξίας που βρίσκει παρουσιασμένο στο The Orthodox Word (σε αντίθεση με την έμφαση των “Βοστωνών” στην “ζηλοτυπία” και την “αυστηρότητα” και την “ορθότητα,” που δεν του αρέσει). Ενώ ήταν μαζί μας (για σχεδόν μια εβδομάδα) μας ρώτησε αν θα μπορούσαμε να μάθουμε πώς θα μπορούσε να γίνει δεκτός στη Σύνοδο, και του είπαμε ότι θα ερευνήσουμε. Ρωτήσαμε τον Αρχιεπίσκοπό μας Αντώνιο, αλλά φάνηκε να υποδεικνύει ότι αυτό δεν ήταν το πεδίο του, και έτσι σας γράφουμε.
Με όλα αυτά στο μυαλό, θα μπορούσατε να μας δώσετε τη γνώμη σας σχετικά με τις παρακάτω ερωτήσεις;
[1.] Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση του στην Ορθοδοξία, στα μάτια της Ρωσικής Εκκλησίας του Εξωτερικού, και πώς θα μπορούσε να γίνει δεκτός στην Εκκλησία μας; Είναι απλώς χωρίς χάρη και θα πρέπει να βαπτιστεί και να ξεκινήσει ξανά ως Ορθόδοξος; Ξέρω ότι οι “Βοστωνίτες” θα έλεγαν αυτό, και σύμφωνα με την “αυστηρότητα” ίσως να έχουν δίκιο. Αλλά δεν είναι δυνατή μια πιο “ποιμαντική” προσέγγιση; Ρωτώ αυτό για δύο λόγους:
[a.] Ο ίδιος βλέπει την έλευσή του στη Σύνοδο ως την κορύφωση μιας διαδικασίας ανάπτυξης στην Ορθοδοξία, και θα είχε πολύ δύσκολο χρόνο να αρνηθεί εντελώς την προηγούμενη Ορθόδοξη εμπειρία του, όπως θα φαινόταν να κάνει αν βαπτιζόταν τώρα. (Και τότε δεν θα έπρεπε να “ξαναβαπτίσει” εκείνους που έχει ήδη βαπτίσει ως ιερέας;) Προσπαθήσαμε να του δώσουμε ως παράδειγμα την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ανατολικής Αφρικής, η οποία ξεκίνησε σε μια “μη κανονική” δικαιοδοσία αλλά επέμεινε μέχρι να βρει την αληθινή Ορθοδοξία; αλλά ακόμη και εκεί, αναρωτιέμαι πώς οι πρώτοι ιερείς έγιναν δεκτοί από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας—βαπτίστηκαν και χειροτονήθηκαν ή έγιναν δεκτοί;
[b.] Η εμπειρία μας με τους μεταστραμμένους της “αυστηρής” σχολής (τους “Βοστωνίτες”) μας έχει κάνει λίγο φοβισμένους από την πλήρη “αυστηρότητα,” η οποία μερικές φορές φαίνεται να παράγει κάτι σαν “σεκταριστική” νοοτροπία.
Επομένως, η ερώτησή μας είναι: αν μπορούσε να είναι ιερέας στη Σύνοδό μας, θα μπορούσε να γίνει δεκτός ________, με τον τρόπο που οι Ρωμαιοκαθολικοί ιερείς γίνονται μερικές φορές δεκτοί; (Στην πραγματικότητα, γνωρίζει έναν Παλαιοκαθολικό ιερέα που έγινε δεκτός από τον Βλαδίκα Νίκωνα με αυτόν τον τρόπο—π. Αυγουστίνος στη Φλόριντα).
[2.] Είναι παντρεμένος με μια χήρα, η οποία έχει παιδιά από τον πρώτο της σύζυγο. Του είπα ήδη ότι αυτό θα είναι πιθανώς το μεγαλύτερο εμπόδιο για να γίνει ιερέας στην Εκκλησία μας. Συνειδητοποιώ ότι πιθανώς δεν θα μπορούσε να χειροτονηθεί στην Εκκλησία μας με μια τέτοια κανονική εμπόδιο; αλλά είναι καθόλου δυνατό να γίνει δεκτός;
[3.] Υπό ποια δικαιοδοσία ανήκει το Τενεσί;—το Σικάγο είναι κατά πολύ η πλησιέστερη επισκοπική έδρα.
Εμείς οι ίδιοι θα θέλαμε πολύ να τον δούμε να γίνεται δεκτός στην Εκκλησία μας, πρώτον γιατί φαίνεται να είναι ένας “κανονικός Αμερικανός” (σε αντίθεση με κάποιους από τους μεταστραμμένους μας) που θα μπορούσε να δώσει την Ορθοδοξία σε κάποιους κανονικούς ανθρώπους που δεν θα σκεφτόντουσαν ποτέ να πάνε σε μια “Ρωσική” Εκκλησία, και δεύτερον γιατί είναι πεινασμένος για μια πιο βαθιά Ορθοδοξία από αυτήν που δίνουν σήμερα η “OCA” και άλλες δικαιοδοσίες. Μας λυπεί να βλέπουμε τόση αμερικανική “ιεραποστολική περιοχή” να καταλαμβάνεται από την “OCA,” η οποία γίνεται όλο και πιο πνευματικά κενή (όπως ακούμε από ανθρώπους που είναι εκεί), όταν υπάρχει η δυνατότητα τουλάχιστον για μερικούς “αγωνιζόμενους” να δώσουν κάτι πιο βαθύ.
Αν θα ήταν δυνατό να γίνει δεκτός στην Εκκλησία μας, είμαι σίγουρος ότι θα ήταν πρόθυμος να πάει στο Τζόρνταβιλ για κάποιο διάστημα προκειμένου να αυξήσει τις γνώσεις του σχετικά με τις Θεϊκές υπηρεσίες, τα έθιμα της Εκκλησίας μας, τη γενική Ορθοδοξία, κ.λπ. Έχει δηλώσει σαφώς τις επιθυμίες του να μάθει και να διορθωθεί.
Ελπίζω αυτή η επιστολή να μην σας έχει επιβαρύνει πολύ, και δεν θα είναι πολύ δύσκολο για εσάς να δώσετε τουλάχιστον μια σύντομη απάντηση. Παρακαλώ προσευχηθείτε για εμάς.
Με αγάπη και σεβασμό εν Χριστώ,
Ανάξιος Ιερομόναχος Σεραφείμ