Ο π. Ιωάννης Λιούις αλλάζει δικαιοδοσίες
24 Ιανουαρίου/6 Φεβρουαρίου 1980
Ευλογημένη Ξένια της Αγίας Πετρούπολης
Αγαπητέ Πατέρα Αμβρόσιε,
Ο Χριστός είναι ανάμεσά μας!
Ο ΠαFather Χερμάν έχει ζητήσει να απαντήσω στην ερώτησή σας σχετικά με τον π. Ιωάννη Λιούις. Τον γνωρίζουμε μέσω αλληλογραφίας εδώ και αρκετά χρόνια, και γνωρίζω αρκετούς ανθρώπους στις ενορίες όπου υπηρέτησε πριν γίνει μοναχός (συμπεριλαμβανομένου του νονά μου, ο οποίος ήταν η κύρια βοήθειά του στις ενορίες του και τον βοήθησε να τις ιδρύσει).
Κατά την γνώση μας, είναι ένας τυπικός “Αμερικανός μετανοητής”—πολύ φervent, αλλά με μια ορισμένη αστάθεια ή ανισορροπία που μπορεί να θεραπευτεί (αν τότε) μόνο μετά από πολλά χρόνια αγώνων και δοκιμασιών. Ήρθε στην Εκκλησία μας από την Αμερικανική Μητρόπολη με ίσως λίγο υπερβολικό “ζήλο” και μάλλον υπερβολική ομιλία για το πόσο λάθος είναι όλοι στην Μητρόπολη (φυσικά, ήταν κυρίως σωστός, αλλά ο τόνος της “κριτικής” ήταν λίγο πολύ παρών σε αυτόν). Νομίζω ότι σοβαρεύτηκε κάπως από τις δυσκολίες που αντιμετώπισε στην ίδρυση μιας ενορίας, αλλά τότε η “κριτική” του άρχισε ξανά, αυτή τη φορά εναντίον μελών της ενορίας. Άρχισε να στήνει “Ρώσους” εναντίον “Αμερικανών,” και τελικά έδιωξε όλους τους Ρώσους από την ενορία και “αφορίστηκε” τον νονό μου σε μια πολύ κακή επιστολή (την οποία έχω δει) που δείχνει ότι έχει αυταπάτες για τον εαυτό του ως “πνευματικό οδηγό”; έκανε αυτό που φαίνεται να ήταν μια σύγκρουση προσωπικοτήτων σε μια περίπτωση “δικαιοσύνης εναντίον αδικίας.”
Στη συνέχεια, ο π. Ιωάννης άρχισε να ονειρεύεται για τον μοναχισμό. Επισκέφθηκε τον Αρχιεπίσκοπο Ανδρέα του Νόβο-Ντιβέγιεβο, ο οποίος ήθελε να γίνει μοναχός και να ανοίξει ένα γηροκομείο (ήταν μέχρι τότε ένας άγαμος ιερέας). Μας έγραψε τότε γι’ αυτό, και τον ενθαρρύναμε, γνωρίζοντας ότι ο Βλαδίκα Ανδρέας ήταν πολύ ρεαλιστής σχετικά με την πνευματική ζωή, και ότι ο π. Ιωάννης φαινόταν να κατανοεί την ανάγκη για δοκιμασίες στην πνευματική ζωή. Αλλά αυτή η μοναστική επιθυμία πήρε μια πολύ παράξενη μορφή: ο π. Ιωάννης και ο διάκονος του τόνισαν (από τον π. Παντελεήμονα στη Βοστώνη, ο οποίος πιστεύω ότι ήταν κατά της ιδέας, αλλά ακολούθησε την επιθυμία του Βλαδίκα Ανδρέα), και στη συνέχεια είπαν στους ενορίτες του ότι η εκκλησία ήταν τώρα μοναστήρι και ότι δεν έπρεπε να έρχονται και να ενοχλούν την “μοναστική ηρεμία.” Τελικά, είχε την ενορία να υπογράψει την εκκλησιαστική περιουσία στο μοναστήρι, την πούλησε και μετακόμισε. Προσπάθησε να κάνει και την δεύτερη ενορία του στην Πενσυλβάνια να υπογράψει την περιουσία τους σε αυτόν, αλλά αρνήθηκαν. Αλλάξε τη θέση του μοναστηριού του πολλές φορές, και στη συνέχεια, πριν από περίπου ένα χρόνο ή περισσότερο, μετακόμισε στη Φλόριντα.
Κατά την πρόσφατη επίσκεψή μου στην Ανατολική Η.Π.Α., επισκέφτηκα τον νονό μου και συνάντησα ανθρώπους από τις δύο πρώην ενορίες του π. Ιωάννη. Διαπίστωσα ότι άφησε μια πολύ κακή εντύπωση πίσω του. Η πρώτη του ενορία καταστράφηκε εντελώς και οι άνθρωποι διασκορπίστηκαν; η δεύτερη ενορία παραμένει αλλά έχει κακές αισθήσεις γι’ αυτόν. Η εντύπωση ήταν ισχυρή ότι ο π. Ιωάννης έχει ενεργήσει με πολύ ανισόρροπο και ανεύθυνο τρόπο.
Δεν γνωρίζω τη φύση των τωρινών προβλημάτων του π. Ιωάννη με τον Επίσκοπο Γρηγόριο; πολύ πιθανόν (γνωρίζοντας αυτόν τον επίσκοπο) να υπάρχουν κάποιες αδικίες εκεί. Μίλησα με τον Επίσκοπο Λαυρέντιο για το θέμα στην Ιορδανία, και η εντύπωσή του είναι ότι ο π. Ιωάννης κινείται απλώς για να αποφύγει την εποπτεία από οποιαδήποτε ανώτερη εκκλησιαστική αρχή. Εγώ ο ίδιος νομίζω ότι είναι ένα ανήσυχο, κάπως ανισόρροπο άτομο του οποίου η μόνη ελπίδα για πνευματική επιβίωση είναι να “παραμείνει” εκεί που είναι ήδη. Του έχω γράψει αυτό ο ίδιος, αλλά δεν έχω λάβει καμία απάντηση. Πραγματικά δεν ξέρω ποια είναι η κατάσταση της ψυχής του αυτόν τον τελευταίο χρόνο, και γιατί κινείται τόσο πολύ.
Φυσικά, για την Εκκλησία σας να τον δεχθεί χωρίς κανονική απελευθέρωση θα έθετε ένα πολύ μεγάλο εμπόδιο στην ειρήνη μεταξύ των δικαιοδοσιών μας. Αλλά ακόμη και με κανονική απελευθέρωση νομίζω ότι θα έχετε προβλήματα μαζί του, και νομίζω ότι θα πρέπει να τον γνωρίσετε αρκετά καλά πριν τον αποδεχθείτε ακόμη και κανονικά. Λόγω της ευλογίας του Βλαδίκα Ανδρέα, εξακολουθώ να ελπίζω ότι θα επιβιώσει πνευματικά—αλλά μόνο με την προϋπόθεση ότι θα παραμείνει σε ένα μέρος και δεν θα πηγαίνει από δικαιοδοσία σε δικαιοδοσία. Ο Βλαδίκα Ανδρέας του είπε ότι θα μάθει μέσω δοκιμασιών και δεν θα θεωρείται “πραγματικός μοναχός” από άλλους λόγω της “μη μοναστικής” εργασίας του στην φροντίδα των ηλικιωμένων. Πώς οι επίσκοποί σας θα αποδεχθούν μια τέτοια ιδέα δεν ξέρω; νομίζω ότι ο π. Ιωάννης θα μπορούσε να τα πάει καλά με τους επισκόπους μας αν το θέλει πραγματικά (οι επίσκοποί μας είναι πραγματικά αρκετά ανεκτικοί και επιεικείς στο σύνολό τους). Από τη συζήτησή μου με τον Επίσκοπο Λαυρέντιο, αμφιβάλλω πολύ ότι θα μπορέσει να αποκτήσει κανονική απελευθέρωση στην δικαιοδοσία σας. Νομίζω ότι οι επίσκοποί σας θα πρέπει να του τονίσουν την αναγκαιότητα μιας τέτοιας κανονικής απελευθέρωσης, και να τον γνωρίσουν καλύτερα αν την αποκτήσει.
Κατά την επίσκεψή μου στην Ιορδανία τον περασμένο μήνα, επισκέφτηκα τους πατέρες στο Χέιζβιλ και είχα μια πολύ ωραία επίσκεψη. Νομίζω ότι τέτοιες ήσυχες επισκέψεις είναι το καλύτερο που μπορούμε να ελπίζουμε αυτή τη στιγμή; οι επίσκοποί μας εξακολουθούν να “αντιδρούν” σε όλες τις κακές τους εμπειρίες με τους “Έλληνες” τα τελευταία χρόνια. Ωστόσο, παρατήρησα ότι ο Βλαδίκα Λαυρέντιος ήταν πολύ ευνοϊκά διατεθειμένος προς όσα έγραψε ο π. Χρυσόστομος στο πρόσφατο άρθρο του σχετικά με την κατάσταση του Παλαιού Ημερολογίου—μια ισορροπημένη, αντικειμενική άποψη γι’ αυτό; και τέτοια πράγματα θα βοηθήσουν πολύ μακροπρόθεσμα, νομίζω.
Παρακαλώ δώστε τις εγκάρδιες χαιρετισμούς μας στον Επίσκοπο Κυπριανό και ζητήστε την ευλογία του για εμάς.
Με αγάπη στον Χριστό,
Ανάξιος Ιερομόναχος Σεραφείμ