Ελληνικό σχίσμα, μνημόσυνο Ντούκο στη Λειτουργία, ΣΑΔ Προσθήκη.
23 Νοεμβρίου/6 Δεκεμβρίου 1980
Άγιος Αλέξανδρος Νέβσκι
Αγαπητέ Αδελφέ στον Χριστό, Κωνσταντίνε,
Είθε η ευλογία του Κυρίου να είναι μαζί σου!
Σ’ ευχαριστώ πολύ για την επιστολή σου και την επιταγή των $50. Η ανανέωσή σου για το Ορθόδοξο Λόγο έχει καταγραφεί, και η Ψυχή Μετά Θάνατον και το Ημερολόγιο του 1981 θα σταλούν σύντομα. Απαντώ εκ μέρους του πατέρα Ερμάν, ο οποίος είχε μια σύντομη παραμονή στο νοσοκομείο—το οποίο, δόξα τω Θεώ, δεν αποκάλυψε τίποτα σοβαρό όσο φοβόμασταν.
Ήμουν ιδιαίτερα ευχαριστημένος με την αντίγραφο της επιστολής σου προς τον π. Νεκέτα, η οποία έκανε την ίδια προσπάθεια να μιλήσει από την καρδιά περισσότερο από το κεφάλι που προκάλεσε την “άμυνά” μας υπέρ του π. Δημητρίου Ντούκο. Δεν βλέπω πώς μπορούμε να κάνουμε οτιδήποτε άλλο στις μέρες μας, και φοβάμαι το μέλλον της “Ελληνικής πτέρυγας” της Ρωσικής Εκκλησίας μας στο Εξωτερικό αν δεν μπορούν να το δουν αυτό. Δυστυχώς, οι δικές μας προσπάθειες να επικοινωνήσουμε με τον π. Νεκέτα έχουν καταρρεύσει εντελώς· απλώς δεν μας ακούει, και ο fellow ιερέας του στο Πόρτλαντ μιλάει ανοιχτά για την “προδοσία” των επισκόπων μας μέσω του “οικομενισμού” τους· έγραψε στον πατέρα Ερμάν ότι έχει “οικομενικό δηλητήριο” μέσα του επίσης. Πρέπει σίγουρα να αλλάξουν, αλλιώς θα καταλήξουν σε σχίσμα.
Εκτιμώ ιδιαίτερα τα επιχειρήματά σου στις σελίδες 11-12 σχετικά με τον Σεργκιανισμό και σχετικά με την πιθανότητα να περάσουμε από το σκλαβωμένο μέρος στο ελεύθερο μέρος της Ρωσικής Εκκλησίας—ένα σημείο που φαίνεται αδύνατο για τον νομικισμό του π. Νεκέτα να κατανοήσει, αλλά που εκφράζει ωραία μια αναμφισβήτητη αλήθεια. Σ’ ευχαριστώ επίσης που υπερασπίστηκες τη Αγία Ρωσία, η οποία είναι τόσο κακολογημένη σήμερα!
Η μόνη μου κριτική στην επιστολή είναι η χρήση του όρου “υλικά αιρετικός”: ακόμη και αν μπορείς να δικαιολογήσεις τη χρήση του κάπως ορίζοντας αυτό το θέμα, είναι ακόμα μια άτυχη φράση για να την εφαρμόσεις στους ομόδοξούς σου, και οι “κυνηγοί αιρέσεων” δεν θα την αφήσουν να περάσει!
Σχετικά με την παρατήρησή σου για το πώς μπορούμε να μην είμαστε σε κοινωνία με κάποιον που μνημονεύουμε στην Προσκομιδή, νομίζω ότι η απορία είναι περισσότερο φαινομενική παρά πραγματική. Αν είμαστε σε κοινωνία με τον π. Δημήτριο αυτή τη στιγμή, είναι μόνο σε πνευματικό ή ακόμη και αφηρημένο επίπεδο που δεν θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί στην πράξη χωρίς αλλαγή στην κατάσταση του. Δεν θα μπορούσαμε να συλλειτουργήσουμε μαζί του στη Ρωσία λόγω του μνημονεύματος του Πιμέν, και δεν θα μπορούσε να συλλειτουργήσει μαζί μας εδώ (αν έρθει στη Δύση) μέχρι να σταματήσει να μνημονεύει τον Πιμέν (το οποίο υποθέτω ότι θα έκανε—δηλαδή, να ενταχθεί στην Εκκλησία μας). Οι δικές του παρατηρήσεις σχετικά με την “ενότητα μέσα στη διαίρεση,” όσο μπερδεμένες και αν είναι για τον νομικιστικό νου, είναι η πιο κοντινή προσπάθεια που έχω δει να εκφράσει αυτή την απορία της εκκλησιαστικής κατάστασης των καιρών μας.
Είχαμε μια πολύ καλή επίσκεψη με τον π. Ρωμανού στην προσκυνηματική μας πορεία το καλοκαίρι, και η ομιλία του (η οποία εμφανίζεται στο νέο μας Ημερολόγιο και στον Ορθόδοξο Λόγο) ήταν εμπνευσμένη για πολλούς. Είθε ο Θεός να του δώσει πολλά χρόνια, και να μας δώσει περισσότερους τέτοιους ποιμένες!
Παρακαλώ να μας θυμάσαι στις προσευχές σου.
Με αγάπη στον Χριστό,
Ανάξιος Ιερομόναχος Σεραφείμ
Υ.Γ. Όταν διαβάσεις την Ψυχή Μετά Θάνατον, το Παράρτημα 4 περιέχει όλες τις απαντήσεις μου στον Διάκονο Λεβ· δεν σκοπεύω να μπλέκω στις πολεμικές του τελευταίου “ανοιχτού γράμματος.”